Иқлим ўзгариши Лотин Америкаси бананларига таҳдид солмоқда

13.05.2025 15:03 | 2 дақиқада ўқилади.

Халқаро ташкилот хулосасига кўра, иқлим хавфлари туфайли Лотин Америкасининг бир қатор мамлакатларида банан етиштириш жиддий таҳдид остида қолмоқда. Бу нафақат экспорт, балки миллионлаб одамларнинг овқатланиш тизимига ҳам хавфли ҳисобланади.

53a7fe2e 0c33 453c 8aaa a8609606dc2b

Christian Aid халқаро ташкилоти тайёрлаган сўнгги ҳисоботда қайд этилишича, иқлим ўзгариши Лотин Америкасида банан етиштиришни хавф остида қолдирмоқда. Гватемала, Коста-Рика ва Колумбия каби асосий экспортчи мамлакатларда ҳарорат ошиши, об-ҳавонинг кескин ўзгариши ва ҳашаротлар кўпайиши деҳқончиликни заифлаштирмоқда.

Ҳисоботда банан буғдой, гуруч ва жўхоридан кейин тўртинчи асосий озиқ-овқат маҳсулоти экани таъкидланган. 2080 йилгача Лотин Америкаси ва Кариб денгизи минтақасида банан етиштириладиган ерларнинг учдан икки қисми ноқулай бўлиб қолиши тахмин қилинмоқда. Бу минтақалар дунё банан экспортининг 80 фоизини таъминлайди, шу билан бирга иқлим ўзгаришига нисбатан энг заиф ҳудудлардан бири ҳисобланади.

Дунёда етиштириладиган бананнинг 80 фоизидан ортиғи ички истеъмол учун мўлжалланган. Тахминларга кўра, 400 миллион киши кунига 15–27 фоиз калорияни айнан банандан олади. Асосий экспорт сорти — Кавендиш — унинг юқори ҳосилдорлиги ва ташишга чидамлилиги билан алоҳида аҳамиятга эга.

Иқлим ўзгариши сабаб пайдо бўлаётган замбуруғли касалликлар эса қишлоқ хўжалиги ерларини зарарлаши мумкин. Christian Aid ривожланган мамлакатларни исканжали ёнилғидан воз кечишга ва мўътадиллашув учун камбағал мамлакатларга молиявий кўмак беришга чақирмоқда.

Ташкилот вакили Осай Ожиго таъкидлаганидек, банан — бу нафақат дунёдаги энг оммалашган мевалардан бири, балки миллионлаб инсонлар учун ҳаёт манбаи ҳамдир.