5 июн куни Брюсселда ўтказилган НАТО мудофаа вазирлари йиғилиши олдидан АҚШ мудофаа вазири Пит Хегсет иттифоқдошлар ўз хавфсизлигини таъминлашда Америкага суянмаслиги лозимлигини кескин таъкидлади.
Хегсетнинг сўзларига кўра, НАТО доирасида ҳар бир давлат ўз улушини қўшиши шарт. У иттифоқчилардан ҳарбий харажатларни ялпи ички маҳсулотнинг 5 фоизига етказишга чақирди. Бу масала юзасидан келишувга Гаагадаги навбатдаги саммитда эришиш режалаштирилмоқда.
Яқин ойларда АҚШ президенти Доналд Трамп НАТОнинг 5-моддаси — яъни бир аъзо мамлакатга қилинган ҳарбий ҳужум барча аъзоларга қилинган ҳужум деб ҳисобланиши — бўйича Вашингтоннинг кафолати сўроқ остида эканини бир неча бор билдирган.
АҚШнинг НАТОдаги элчиси Мэттью Уитакер эса Америка 5-моддага содиқлигини таъкидлаб, иттифоқдошлардан 3-модда бўйича ўз имкониятларини мустаҳкамлашни талаб қилди. Мазкур модда мамлакатларни ўз ҳудудини ҳимоя қилиш салоҳиятини оширишга чорлайди.
Хегсет, шунингдек, ҳар бир иттифоқчи давлат «ўз елкасини камонга босиши» шартлигини қайд этиб, НАТО фақат АҚШга эмас, барча аъзоларнинг ҳиссасига асосланиши лозимлигини урғулади.
Брюсселдаги бу учрашув НАТОнинг Гаагада ўтадиган муҳим саммитидан олдин ўтказилмоқда. Унда янги ҳарбий имкониятлар, бюджет мажбуриятлари ва стратегик ёндашувлар юзасидан қарорлар қабул қилиниши кутилмоқда.