2025 йил 4 июн куни АҚШ президенти Доналд Трамп собиқ президент Жо Байденнинг ёрдамчилари унинг ақлий ва жисмоний ҳолатидаги пасайишни халқдан яширгани мумкинлиги бўйича расмий терговни бошлашга кўрсатма берди. Унинг таъкидлашича, ёрдамчилар Байден номидан автотовар (автоматик ручка) орқали расмий ҳужжатларни имзолаб, жамоатчиликни алдаган бўлиши мумкин.
Трамп бу терговга Оқ уй юридик маслаҳатчиси Дэвид Уоррингтон ва Адлия вазири Пам Бондини раҳбар этиб тайинлади. Трамп бундай ҳаракатларни «ижро ҳокимияти ким томонидан амалга оширилгани устидан халқни қасддан чалғитиш» деб баҳолади.
Байден ўз баёнотида айбловларни рад этиб, президентлик даврида барча қарорларни шахсан ўзи қабул қилганини таъкидлади. У бу терговни Трамп ва Конгрессдаги республикачиларнинг аҳоли манфаатларига зарар етказувчи қонун лойиҳаларини олға суришга қаратилаётган «чалғитиш» деб атади.
Автотовар аввалги президентлар — жумладан, Барак Обама ва Трампнинг ўзи томонидан ҳам қўлланган. Ҳуқуқий жиҳатдан, агар қарорни президент шахсан қабул қилган бўлса, автотовар орқали имзо қонуний ҳисобланади.
Бироқ Трамп сўнгги ойларда Байденнинг ақлий қобилиятига шубҳа келтирган ҳолда унинг охирги қарорлари ҳақиқийлиги устидан савол қўймоқда. У айниқса Байден томонидан берилган авфларни ҳақиқий деб ҳисобламаслигини билдириб, уларни «бекор қилинган» деб эълон қилган.
Байден 2023 йилнинг охирида ўз ўғли Хантер Байден, собиқ доктор Энтони Фаучи ва 6 январ воқеалари бўйича терговда қатнашган айрим шахсларни авф этган эди. Бу қарорлар ҳам эндиликда тергов доирасига киритилади.
Трампнинг баёнотига кўра, тергов Байденнинг оғирлашган ҳолатини ёпишга уринишлар, таҳрирланган видеолар, сохта баёнотлар ва автотовар орқали имзоланган ҳужжатларни қамраб олади.
Конгрессдаги Назорат қўмитаси ҳам Байденнинг автотовардан фойдаланиш ҳолатини ўрганишга киришган. Қўмита раиси Жеймс Комер Байденнинг собиқ шифокори Кевин О’Коннор ва бошқа ёрдамчиларни сўроққа чақиришини маълум қилди.