Янги Зеландияда Маори партияси депутатлари ҳака намойиши учун Парламентдан четлатилди

05.06.2025 18:40 | 3 дақиқада ўқилади.

Янги Зеландия парламенти уч нафар Маори партияси депутатига тарихдаги энг узоқ муддатли жазо — 7 ва 21 кунлик чиқариб юбориш жазосини тайинлади. Бу қарор уларнинг ҳака — анъанавий рақс билан ифодаланган норозилик намойишига жавоб тариқасида қабул қилинди.

Parlament

5 июн куни Янги Зеландия парламенти уч нафар Te Pāti Māori (Маори партияси) аъзоси — Хана-Равхити Маипи-Кларк, Дебби Нгарева-Пакер ва Равири Ваитинига нисбатан парламентдан узоқ муддатли четлатиш жазосини эълон қилди. Бу мамлакат парламенти тарихидаги энг катта интизомий чора сифатида қайд этилди.

2024 йил ноябр ойида депутатлар Маори халқининг анъанавий чақириқ ва рақс услубидаги норозилик акциясини ўтказган. Улар Маори халқининг ҳуқуқларини чеклайдиган қонун лойиҳасига қарши чиққан эдилар. Ҳужжат кейинчалик қабул қилинмади.

Парламентдаги хатти-ҳаракатлари учун жазо берилгани ҳақида изоҳ берган расмийлар депутатлар ҳаканинг ўзи учун эмас, балки дебатлар зали бўйлаб юриб, оппозиция томонга яқинлашгани учун жазоланганини айтди. Комиссия раиси Жудит Коллинз уларнинг ҳаракатларини «интизомга зид ва таҳдидли» деб баҳолади.

Маипи-Кларк, эса бу таърифни рад этди ва аввало уларнинг Маори миллатига мансублиги туфайли бундай қаттиқ жазо қўлланганини таъкидлади. У парламентда сўзга чиқиб: «Мен бу ерга овозсизлар учун овоз бўлишга келганман. Асли муаммо шуми?» дея сўроқ қилади.

Мазкур воқеа Янги Зеландияда Маори маданияти ва парламент қоидалари ўртасидаги зиддиятни ёритиб берди. Ҳукмрон партия аъзолари жазони қўллаб-қувватлаган бўлса, барча мухолифат вакиллари унга қарши овоз берди.

Тарихий келишув бўлган Вайтанги шартномасини қайта кўриб чиқишга қаратилган баҳсли қонун лойиҳаси турли норозиликларга сабаб бўлган эди. Минглаб одамлар парламентга юриш уюштирган. Бу жараён Янги Зеландияда ирқий ва конституциявий муҳокамаларни янада чуқурлаштирди.