Ўзбекистонда AI-80 бензини нархи июл ойида жиддий ўсишга юз тутди. Айниқса, 10 июл куни бензиннинг бир тонналик биржа нархи 10,19 миллион сўмни ташкил этди. Бу — йил бошидан бери энг юқори кўрсаткич ҳисобланади. Нарх ошишига 2024 йил ноябрда белгиланган максимал чекловнинг бекор қилиниши ҳамда Рақобат қўмитасининг 5 фоизлик ўсиш лимитини олиб ташлаши асосий омил бўлди.
Бироқ, 11 июл куни Ўзбекистон товар-хомашё биржаси эълон қилган кунлик ҳисоботда AI-80 бензини учун ўртача нарх 9 992,2 минг сўм этиб кўрсатилган. Бу эса кунига 203,1 минг сўм ёки 2 фоизга пасайишни англатади. Ҳар қандай ҳолатда, бу ҳали ҳам 2024 йилдаги максимал 9,38 млн сўмлик чекловдан анча юқори.
Бензин нархидаги бу зиддиятли ҳолатлар унга бўлган талаб ва таклиф ўртасидаги фарқ билан изоҳланмоқда. 10 июл куни бензин нархи юқори бўлгани ҳолда, умумий савдо ҳажми 1650 тонна бўлган. 11 июл куни эса савдо ҳажми 11 730 тоннага етди — бу биржа орқали йирик миқдорда сотилганини кўрсатади.
AI-80 бензини асосан Бухоро нефтни қайта ишлаш заводида ишлаб чиқарилади ва ундан асосан ички бозорда кенг фойдаланилади. Ҳозирги бозор эркинлашуви фонида, ушбу бензин турининг нархи талабнинг юқорилиги ва чекловсиз савдо имконияти ортидан ўзига хос «кўчма» қийматга эга бўлмоқда.
Таъкидлаш жоизки, Президент томонидан AI-80 бензиндан аста-секин воз кечиб, экологик тоза ёқилғи турларига ўтиш вазифаси қўйилган. Бу эса узоқ муддатда нархларга, бозордаги талабга ва янги тартибларга таъсир кўрсатиши мумкин.