Bloomberg агентлиги манбаларига таяниб ёзишича, Ўзбекистон ҳукумати мамлакатдаги йирик мобил операторлардан бири — Mobiuz компаниясини сотишни режалаштирмоқда. Сотув нархи тахминан 300 млн доллар этиб белгиланган. Айни пайтда Қатар, Саудия Арабистони, Озарбойжон ва Европадан бўлган потенциал инвесторлар томонидан дастлабки қизиқиш билдирилган.
Мутахассисларнинг тахминларига кўра, ушбу инвесторлар орасида телекоммуникация соҳасидаги етакчи компаниялар — Qatar’нинг Ooredoo, Саудиянинг stc ҳамда Озарбойжоннинг Bakcell компаниялари бўлиши мумкин. Уларнинг ҳар бири ўз мамлакатларида бозор етакчилари ҳисобланади ва ривожланаётган бозорларга чиқишни кўзлаган.
2024 йил якунига кўра, Ўзбекистонда мобил алоқа абонентлари сони 35,6 млн нафарни ташкил этган. Mobiuzнинг бозордаги улуши эса 20,9 фоизни ташкил қилди. Компаниянинг йиллик даромади 164 млн доллар, фойдаси эса (солиқ ва бошқа харажатлардан олдинги ҳисобда) 41 млн доллар бўлган.
Аналитиклар фикрича, 300 млн доллар — бундай кўрсаткичларга эга оператор учун юқори баҳодек кўринади. Бироқ бу ерда сўз компаниянинг ўзи эмас, балки Ўзбекистон бозорига кириш имконияти ҳақида кетмоқда. Яъни, Mobiuzни сотиб олиш орқали инвестор мамлакат телеком бозорида муҳим позицияни қўлга киритади.
Иқтисодчи Отабек Бакировнинг фикрича, бу каби олдиндан нарх овоза қилиниши – хусусийлаштириш жараёнидаги манипуляция усули бўлиши мумкин. Нархнинг ҳаққоний шаклланиши талабгорлар сонига боғлиқ. Талабни сунъий равишда камайтириш эса нархни туширади ва коррупцион келишувларга йўл очади.
Солиштириш учун, Қозоғистонда Tele2 компанияси 1 млрд. долларга сотилган. Mobiuz’нинг аввалги бобоси Uzdunrobita эса 2004–2007 йилларда 371 млн. долларга баҳоланган, абонентлари камроқ бўлган ҳолда. Шунингдек Бакиров, асосий манфаат – бозорга кучли халқаро ўйинчини жалб қилиш орқали рақобатни оширишдир, дейди.
Bloomberg маълумотларига кўра, сотув шартларига компанияни келгусида бошқа операторлар билан бирлаштириш ёки активларни қўшиб юбориш имконияти ҳам киритилиши мумкин. Агар бу тасдиқланса, Mobiuzни сотиб олувчи томон учун бу янада катта стратегик аҳамият касб этади.