Ўзбекистонда кичик АЭС қурилишида илк тамал тоши 2026 йил мартда қуйилади

10:00 | 3 дақиқада ўқилади.

«Ўзатом» раҳбари Азим Аҳмадхўжаевга кўра, Жиззахдаги Тузкон кўлидаги майдонда ер ишлари бошланиб, лойиҳа фаол босқичга ўтиш арафасида.

Aes tuzkon

Атом энергияси агентлиги («Ўзатом») директори Азим Аҳмадхўжаев Жиззах вилоятида қурилаётган кичик АЭС лойиҳасида илк тамал тоши қуйиш маросими 2026 йил март ойида бўлиб ўтишини маълум қилди. Бу қарор президент Шавкат Мирзиёевнинг лойиҳа муддатларини жадаллаштириш бўйича кўрсатмасидан сўнг қабул қилинди.

Ҳозирда объектда котлован тайёрлаш учун ер ишлари олиб борилмоқда. Бу йил экологик таъсир ва хавфсизлик баҳолаш ҳужжатлари тайёрланиши режалаштирилган. АЭХА миссиялари танланган майдонда қурилиш имкониятини ижобий баҳолади. Ўзбекистон шу йил тўртта халқаро хавфсизлик конвенциясига қўшилди, бу эса лойиҳа амалга оширишини тезлаштиради.

2024 йил май ойида «Ўзатом» ва «Росатом» кичик қувватли АЭС қуриш бўйича шартнома имзолаганди. Лойиҳада Россиянинг РИТМ-200Н сув-сув реакторлари қўлланилади, уларнинг электр қуввати 55 MW, хизмат муддати эса 60 йилгача. Илк реактор беш йилда ишга туширилиши кутилмоқда, кейинги реакторлар ярим йиллик интервал билан ишга киритилиб, тўлиқ қувватга 2033 йилга келиб чиқилиши режалаштирилган.

Лойиҳа Жиззахда режалаштирилган йирик АЭСдан мустақил амалга оширилмоқда. Сентябрда Ўзбекистон ва Россия кичик АЭС қурилишини бошлаш бўйича протокол имзолади. «Росатом» лойиҳа ҳужжатларини такомиллаштириш ва изланиш ишларини олиб бормоқда.

АЭС қурилишида ёрдамчи иншоотлар учун халқаро компанияларни жалб қилиш мумкин. Хусусан, турбина ускуналари, генераторлар ва қуритиш миноралари етказиб беришда хорижий иштирок кўзда тутилган. Мирзиёев бу лойиҳани мамлакат иқтисодий ривожланиши учун ҳаётий аҳамиятга эга, деб таъкидлаб, уран захираларидан самарали фойдаланиш зарурлигини айтган.