Трамп ва Путин учрашуви урушни якунлашда сезиларли бурилишга олиб келиши мумкинми?

21:40 | 5 дақиқада ўқилади.

Трамп Путин билан 15 август куни Аляскада учрашишини маълум қилди. The New York Times нашрига кўра, АҚШ президентининг Путин билан учрашишга тайёрлиги Кремл учун дипломатик ютуқ сифатида қаралмоқда. Хўш, бу учрашув урушни тугата оладими?

Trump putin alaska

Путин учрашувдан нимани истайди?

NYT нашрининг таъкидлашича, эҳтимол, Путин учрашувдан вақтни чўзишнинг навбатдаги усули сифатида, шунингдек, Вашингтон билан таранг муносабатларни йўлга қўйишга уриниш сифатида фойдаланиши мумкин.

«Кенгроқ маънода, бу учрашув Путиннинг дунёқарашига тўлиқ мос келади — яъни йирик давлатлар ўз таъсир доираларини ўзи белгилаши керак, худди 1945 йил Ялтада Сталин АҚШ президенти Франклин Д. Рузвелт ва Буюк Британия бош вазири Уинстон Чёрчилл билан учрашиб, урушдан кейинги Европани бўлиб олгани каби», — дейилади мақолада.

Путин, эҳтимол, Трамп билан ҳар қандай учрашувда худди шу максималистик талабларни илгари суради: Шарқий Украинани Россия ҳудуди сифатида эълон қилиш; Украинанинг НАТОга киришини тўхтатиш; собиқ СССР ҳудудида алянс кенгайишини олдини олиш; Украина қуролли кучлари сонини чеклаш ва ҳукуматнинг Москва билан дўстона муносабатини таъминлаш.

 

Трамп учун нима хавф остида?

Жаноб Трампнинг сайловолди ваъдаларидан бири — Украинадаги урушни 24 соат ичида тўхтатиш эди. Бу муддат анча олдин ўтган бўлса-да, у ўзини ҳануз келишувлар тузиш устаси деб ҳисоблайди. Шунингдек, у Нобел тинчлик мукофотини олиш истагини яширмаган ва бу мукофотни Украина ҳамда бошқа низолар бўйича кўрсатган саъй-ҳаракатлари билан боғлаган.

 

АҚШнинг Россияга таъсир кўрсатиш воситалари қандай?

Трамп урушни тугатиш учун Россияга қаттиқ, тўғридан тўғри ва билвосита санкциялар қўллаш билан таҳдид қилган бўлса-да, улар таъсир кўрсатмаслиги мумкинлигини тан олган.

«Аввалги Америка президентлари тинчлик келишувига оид имтиёзлар эвазига учрашувларга рози бўлган бўлиши мумкин, аммо ҳозирда Путин ўз позициясини ўзгартиргани ёки бундай натижани қабул қилгани ҳақида ҳеч қандай белгилар йўқ», — дейди нашр.

 

Учрашув бурилишга олиб келиши мумкинми?

Урушнинг асосий иштирокчиларидан бири — Украина бу учрашувда иштирок этмайди. Трамп бунинг ортидан тез орада Зеленский билан ҳам учрашишини айтган бўлса-да, Киевнинг йўқлиги натижаларни олдиндан чеклайди. Уруш натижасига катта қизиқиш билдирган Европа ҳам учрашувда қатнашмайди.

Шу билан бирга, Украинага уруш келтирган улкан йўқотишлар ва вайронагарчиликларга қарамай, сўровлар натижалари украиналикларнинг мутлақ кўпчилиги Кремл талаб қилаётган ҳудудий ёки бошқа ён беришларни рад этаётганини кўрсатади.

«Томонларнинг бир-бирига ён беришдан бош тортиши узоқ вақтдан бери музокаралар орқали келишувга эришиш уринишларини тўсиб келмоқда ва ҳозирда оптимизмга асос йўқ», дейилади нашр мақоласида.