Украина қуролли кучларининг Россия энергетика инфратузилмасига, хусусан нефтни қайта ишлаш заводлари (НҚИЗ) ва экспорт терминалларига берган дрон ҳужумлари мамлакатнинг нефт маҳсулотлари экспортига жиддий таъсир кўрсатди. Bloomberg ёзишича, октябрнинг илк ўн кунида суткалик экспорт ҳажми 1,88 млн баррелни ташкил этиб, 2022 йил бошидан бери энг паст кўрсаткичга тушди.
Маълумотларга кўра, украин ҳужумларидан кейин НҚИЗларда қайта ишлаш ҳажми суткасига 5 млн баррелдан пастлаб, бу 2022 йил баҳоридан бери кузатилмаган минимум ҳисобланади. Бунга қўшимча равишда, заводлардаги мавсумий таъмир ишлари ҳам умумий ишлаб чиқаришни чеклади.
Ички бозорда бензин танқислиги кучайгани сабабли, ҳукумат унинг экспортни вақтинча тақиқлади. Ҳозир турли даражада тақчиллик Россиянинг 57та минтақасида сезилмоқда. Солиштириш учун, 2022 йилнинг шу даврида суткалик нефт маҳсулотлари экспорти 2,3 млн баррелга етган эди.
Украина дрон ҳужумлари сентябр ойида Уст-Луга терминалини ҳам шикастлади — у орқали Россия нафтанинг 60 фоизини экспорт қиларди. Бунинг оқибатида нафтанинг чиқарилиши 43 фоизга камайиб, октябрда суткалик ҳажм 198 минг баррелга тушди — бу ҳам 2022 йил январидан бери энг паст даражадир.
Шу билан бирга, дизел ва газойл экспорти сентябрга нисбатан 13 фоизга кўпайган бўлса, мазут экспорти 8 фоизга камайди. Халқаро энергетика агентлиги мутахассислари фикрича, украин ҳужумларининг оқибати Россия нефт саноатида камида бир йил давом этади. Уларнинг ҳисобича, НҚИЗлар фаолияти 2026 йил июнигача тўлиқ тикланмайди.
Бундан ташқари, нафтанинг асосий харидорларидан бири бўлган Тайван ҳам Россиядан харидларни тўхтатиши мумкин. Жорий йилнинг биринчи ярмида Тайвань Россия нафтасининг 1,9 млн тоннасини 1,3 млрд долларга сотиб олган эди. Аммо орол иқтисодиёти вазири сўзларига кўра, агар Европа Иттифоқи талаб қилса, Тайван Россия маҳсулотларини импорт қилишни тўхтатади.