Бристол университети олимлари олиб борган тадқиқотда чумолилар ўзига хос «ҳимоя механизми»ни қўллайдигани исботланди. Тадқиқот натижалари phys.org сайтида чоп этилди.
Мутахассислар маълум қилишича, чумолилар касаллик таъсирида қолганда ўз уйларини қайта қуришади. Улар кенгроқ кириш жойлари, бўлинган камералар ва камроқ тўғридан-тўғри алоқалар яратиш — карантин орқали касаллик тарқалиш эҳтимолини камайтиради.
Тадқиқот муаллифларидан бири Люк Леки буни ҳайвонлар оламида биринчи марта кузатилган ҳолат сифатида таъкидлади:
«Бу инсондан ўзга жонзотнинг ўз муҳитини касаллик тарқалишини камайтириш мақсадида ўзгартириши илк бор исботини топдим», — деди у.
Олимлар икки гуруҳдаги 180 ишчи чумолини таҳлил қилган. Улар тупроқ тўлдирилган идишларда уй қура бошлаган. Бир гуруҳга кейинчалик замбуруғ споралари таъсир эттирилган. Олти кун давомида чумолилар фаолияти кузатилиб, микро-КТ сканер орқали 3D моделлар яратилган.
Симуляциялар шундан далолат бердики, қайта қурилган уялар инфекция тарқалиш хавфини сезиларли даражада пасайтиради. Бу ҳолат чумолилар жамоасига хос бўлган ижтимоий иммунитет тизимида муҳим рол ўйнайди.
Муаллифлар таъкидлашича, бу кашфиёт инсон жамияти учун ҳам илҳом манбаи бўлиши мумкин — айниқса, эпидемиялар даврида шаҳар ва ижтимоий муҳитни бошқаришда архитектуравий ечимлар орқали хавфни камайтиришда.
АввалроқЕ р юзидаги деярли барча қуруқлик қисмини ўз колониясига айлантириб бўлган жонзотлар айнан чумолилар эканлиги ҳақида хабар берган эдик.