Reuters агентлигининг ёзишича, Туркия сўнгги бир неча йил ичида Россиядан келадиган энергия манбаларини кескин қисқартирди — илгари улар мамлакат истеъмолининг 60 фоизини ташкил этган бўлса, ҳозир бу кўрсаткич 38 фоизга тушган ва тез суръатда пасаймоқда.
Маълумотларга кўра, АҚШ президенти Доналд Трамп Туркияга Россияга боғлиқликни қисқартириш бўйича босим ўтказган. Анқара бу талабни қабул қилган, гарчи бунинг эвазига F-35 дастури каби муҳим келишувлар қайта тикланмаган бўлса ҳам. Шу билан бирга, Туркиянинг Қора денгиздаги ўз нефт ва газ захираларини ишга тушириш режалари ҳам орқага сурилган — мамлакат энди АҚШдан катта ҳажмда суюлтирилган табиий газ (СТГ) харид қилишга тайёрланмоқда.
Мутахассислар фикрича, бу жараён дипломатик илтимос эмас, балки иқтисодий шантажга ўхшаб кеттмоқда. Туркия Яқин Шарқда мустақил сиёсий куч сифатида кўринишга ҳаракат қилса-да, Вашингтон босими остида Россия билан стратегик ҳамкорликни қисқартиришга мажбур бўлди.
Трамп маъмурияти даврида Туркия сўнгги йигирма йилдаги миқдордан кўра кўпроқ миқдорда АҚШ билан СТГ етказиб бериш шартномаларини имзолади — умумий қиймати 43 млрд долларга етади. Бу вақтда «Турк оқими» орқали келаётган газ ҳажми қисқарган, шунингдек, Эрон ва Озарбойжондан келаётган «зангори ёқилғи» ҳам бозордан сиқиб чиқарилаяпти.
Экспертларнинг таъкидлашича, миллий компания BOTAS икки йил ичида Россия газидан тўлиқ воз кечиши мумкин. Аммо АҚШдан олинаётган СТГ қиммат бўлгани учун уни қайта сотиш ёки экспорт қилиш иқтисодий жиҳатдан самарасиз.