Россиянинг нефт экспортидан даромадини қисқартириш осон эмас — Bloomberg

12:40 | 3 дақиқада ўқилади.

Россияга нисбатан нефт нархлари учун белгиланган «юқори чегара»ни янада пасайтириш унинг даромадларини кескин камайтириши эҳтимоли паст. Самарали чораларни эса қисқа муддатда амалга ошириш мушкул.

Rossiya

Bloomberg Economics иқтисодчиси Александр Исаковнинг таъкидлашича, G7 давлатлари Россия нефт нархи учун белгиланган юқори чегарани пасайтиришни кўриб чиқмоқда. Бироқ 2022 йил декабрида жорий этилган бу чоранинг икки йиллик натижалари деярли самарасизлигини кўрсатмоқда.

Юқори нарх чегараси биринчи навбатда Россиянинг нефтдан келадиган даромадини қисқартиришга қаратилган эди. Ушбу механизм жаҳон нархларига кучли зарба бермаслик учун мўлжалланган бўлиб, ЕИ томонидан таклиф этилган қатъийроқ санкциялардан фарқ қилган. Аммо Россия тезда ўзининг «хуфиёна флоти» ва G7 санкцияларига бардошли савдо инфратузилмасини шакллантирди. Шунингдек, OPEC+ билан ҳамкорликда бозор мувозанатини сақлаб турди.

Европа Россия нефтини импорт қилишдан деярли тўлиқ воз кечгани натижасида унга бўлган талаб камайди, бу эса нархларнинг тушишига олиб келди. Шу билан бирга, россиялик экспортxbлар янги бозорлар — Ҳиндистон, Хитой ва бошқаларга нефт етказиш харажатларини ўз зиммасига олди. Транспорт ва суғурта харажатлари бир баррели учун тахминан 5–6 долларга ошган, етказиб бериш масофаси эса уч баробарга ортган.

Ушбу шартларда «юқори нрах чегараси»ини 60 доллардан 50 ёки ҳатто 30 долларга тушириш ҳам сезиларли таъсир кўрсатмаслиги мумкин. Импортчи мамлакатлар, жумладан, Ҳиндистон ва Хитой ўз манфаатларини сақлаб қолар экан, Россия нафақат мослашувчанлигини сақлаб қолади, балки G7 мамлакатларига боғлиқликни камайтиришга ҳам эришади.

Бундан ташқари, G7 ичида бу борада якдил фикр мавжуд эмас. АҚШ президенти Доналд Трамп Россияга қарши санкцияларни кучайтиришни унчалик ёқлаб чиқмаяпти. Унинг фикрича, бундай босим Украинадаги можарони тинч йўл билан ҳал қилиш имкониятларини чеклайди. Аммо агар музокараларда Россия томонидан жиддий илгарилаш бўлмаса ёки Трамп атрофидаги Украина тарафдорлари таъсир ўтказа олса, позиция ўзгариши мумкин.