Ukrainadagi yosh yigitlar mamlakatni ommaviy tark etishmoqda

Ukrainaning yosh erkaklari mamlakatdan qochmoqda va bu tobora qiyinlashib borayotgan urush harakatlari uchun jiddiy xavf tug‘dirishi mumkin.

Avgustda Kiyev hukumati bosqin boshlanganidan beri birinchi marta 18 yoshdan 22 yoshgacha bo‘lgan erkaklarga mamlakatni tark etishga ruxsat berdi. Shundan buyon 100 mingga yaqin odam Polsha chegarasini kesib o‘tdi.

Shu bilan birga, deputat Fyodir Venislavskiyning aytishicha, Ukraina armiyasining tobora shafqatsizlashib borayotgan majburiy safarbarlik guruhlari har oyda 30 mingga yaqin yangi askarni yollashga yordam bermoqda. Biroq, har to‘rt haftada minglab, ehtimol 20 minggacha askar qochib ketmoqda yoki xizmatdan bosh tortmoqda. Urush boshlanganidan beri Ukraina prokuraturasi dezertirlik bo‘yicha 290 mingga yaqin rasmiy jinoiy ish qo‘zg‘atgan.

Natijada, front chizig‘ida askarlarning jiddiy tanqisligi yuzaga kelmoqda, bu esa ko‘pincha Rossiyaning kichik razvedka va diversiya guruhlarining zondlovchi hujumlariga qarshi turadigan kuch yo‘qligini anglatadi. Ukraina harbiy blogerlar saytlari ofitserlarning shikoyatlari bilan to‘lib-toshgan.

«Bizning front chizig‘idagi bo‘linmalarimiz taxminan 50 foiz kuch bilan faoliyat yuritmoqda. Ko‘plab pozitsiyalar bo‘sh qolmoqda, chunki armiyada yetarli darajada yangi askarlar yollash va safarbarlik o‘tkazish imkoniyati yo‘q», - deya mayor Igor Checherinda «Voennoe Delo» nashrida so‘zlab berdi.

«Azov» polkining sobiq ofitseri Bogdan Krotevich esa «front chizig‘idagi bo‘linmalar hozirda talab qilinadigan kuchlarning atigi uchdan bir qismida faoliyat yuritmoqda», - deya norozilik bildirmoqda. Ba’zi hisob-kitoblarga ko‘ra, Ukraina armiyasiga Rossiyaning ancha katta kuchlariga qarshi tura olish uchun taxminan 200 ming askar yetishmayapti.

Ishchi kuchi inqirozi Zelenskiy uchun nafaqat harbiy, balki siyosiy muammo ham hisoblanadi. Hozircha armiyaga faqat 25 yoshdan 60 yoshgacha bo‘lgan erkaklar chaqirilmoqda (o‘tgan yilgacha bu yosh chegarasi 27 edi). Rasman bu Ukraina kelajagini himoya qilish uchun qilinmoqda. Norasmiy ravishda esa, bu o‘smir o‘g‘illarini Donbassdagi jang maydonlaridan asrab qolmoqchi bo‘lgan ota-onalarning noroziligini oldini olishga qaratilgan.

Harbiy yosh 25 deb belgilangan bo‘lsa-da, majburiy safarbarlik bilan bog‘liq vaziyat keskinlashib bormoqda. Ukraina ijtimoiy tarmoqlarida zo‘ravon yollov guruhlariga jon-jahdi bilan qarshilik ko‘rsatayotgan erkaklar videolari har kuni paydo bo‘lmoqda. Ularga ko‘pincha atrofdagi ayollar yoki o‘tkinchilar yordam beradi. Shu hafta Ukrainaning Poltava viloyatidagi Kremenchuk shahrida bir erkak ikki yollov zobitiga o‘q uzib, ularni og‘ir yarador qildi. Bir kun oldin esa Odessada g‘azablangan olomon armiya yollov mashinasini ag‘darib tashladi.

Yosh erkaklar mamlakatdan qochishi nafaqat Ukrainaning harbiy kuchlarini zaiflashtiryapti, balki uning Yevropalik ittifoqchilariga ham bosim o‘tkazmoqda. Polsha va Germaniyada ukrainalik qochqinlarga berilgan maxsus imtiyozlarga qarshi norozilik allaqachon kuchaymoqda. Siyosatchilar esa nima uchun o‘z mamlakatlari ko‘pchilik Ukraina fuqarolari jang qilishni istamayotgan urushni moliyalashtirishlari kerakligi haqida savol ko‘tarmoqdalar.

Litva mudofaa vaziri Laurinas Kaschiunas Kiyevning «yangi askarlarga bo‘lgan shoshilinch ehtiyojini» harbiy yoshdagi ukrainalik erkaklarni o‘z vataniga qaytarish orqali hal qilishni taklif etdi. Germaniyada CSU partiyasi rahbari Markus Zyoder ham o‘z mamlakati xavfsizligini ta’minlash uchun harbiy xizmatga yaroqli ukrainaliklarni vataniga qaytarish butunlay qonuniy deb hisoblaydi.

Germaniya kansleri Fridrix Mers immigratsiyani cheklashga va’da bergan bo‘lsa-da, Bavariyaning BR24 telekanali xabar berishicha, har hafta kelayotgan yosh ukrainalik erkaklar soni yanvar oyidagi 19 nafardan oktyabr oyiga kelib 1400-1800 nafargacha ko‘paygan.
Putin, shuningdek, Ukraina fuqarolarini ommaviy ravishda Yevropaga qochishga majbur etish orqali yana bir bor insoniy azob-uqubatlarni qurolga aylantirishga urinmoqda. Kreml elektr ta’minoti va isitish tizimlarini muntazam nishonga olish orqali Ukrainaning ko‘plab shahar va qishloqlarini yashash uchun yaroqsiz holga keltirishga harakat qilmoqda. Ikki yuqori lavozimli rasmiy manbaning aytishicha, Germaniya xavfsizlik xizmatlari allaqachon Berlinni sovuq va qorong‘ulikdan qochayotgan ukrainalik qochqinlarning katta oqimiga tayyorgarlik ko‘rish haqida rasman ogohlantirgan.

Umuman olganda, Zelenskiy va uning atrofida qolgan xalq urushning shu paytgacha bo‘lgan eng og‘ir qishini boshdan kechirmoqda. Ukrainaning shu kungacha bardosh bergani harbiy mo‘’jiza hisoblanadi, shuningdek, ancha katta va yaxshiroq ta’minlangan raqibga qarshi deyarli to‘xtab qolgan holda jang qilish ham katta jasoratdir. Biroq, jang maydonidagi yo‘qotishlar va yangi ommaviy qochish endi Ukrainaning eng qimmatli boyligi bo‘lmish uning xalqini yo‘qotish xavfini tug‘dirmoqda. Yosh erkaklarsiz Ukraina uchun nafaqat g‘alaba, balki kelajak ham bo‘lmaydi.