O‘zbekistonda fuqarolar nomiga avtomobil import qilish qisqartiriladi

O‘zbekiston yashirin iqtisodiyotni kamaytirish maqsadida fuqarolar nomiga avtomobillarni olib kirish hajmini qisqartirishni rejalashtirmoqda. Prezident 10-dekabr kuni qabul qilgan farmon orqali import va bojxona sohasida shaffoflikni kuchaytirishga qaratilgan dastur tasdiqlandi.

Hujjatga ko‘ra, avtomashinalarni fuqarolar emas, balki yuridik shaxslar orqali olib kirishni yengillashtirish rejalashtirilgan. Bu orqali avtomobil importi jarayonidagi noqonuniy sxemalarning oldini olish va nazoratni kuchaytirish ko‘zda tutilgan. Mazkur masala bo‘yicha Vazirlar Mahkamasi 1-martga qadar tegishli qaror qabul qilishi kerak.

Shuningdek, chegara bojxona postlarida importni rasmiylashtirish va qo‘shimcha tekshiruv talablarini soddalashtirish rejalashtirilgan. Bu bojxona orqali tovarlarning harakatini tezlashtirish va ortiqcha byurokratiyani kamaytirishga xizmat qiladi.

Yana bir muhim yo‘nalish — mobil qurilmalar IMEI-kodlarini ro‘yxatga olish tizimini takomillashtirish. 1-fevralga qadar Bojxona qo‘mitasi va UZIMEI markazi o‘rtasida avtomatlashtirilgan axborot almashinuvi yo‘lga qo‘yiladi. Bu kontrabanda va soliqdan qochish holatlarini kamaytirishga yordam berishi ko‘zda tutilgan.

Bojxona qo‘mitasi ma’lumotlariga ko‘ra, 2025 yilning yanvar–noyabr oylarida O‘zbekistonga yengil avtomobillar importi qiymat jihatidan deyarli 14 foizga qisqardi. O‘tgan yilning shu davrida import qiymati 1,23 milliard dollar bo‘lgan bo‘lsa, joriy yilda bu ko‘rsatkich 1,06 milliard dollarni tashkil etdi. Shu bilan birga, miqdoriy hisobda aksincha o‘sish kuzatildi. 2024 yil yanvar–noyabr oylarida 68,5 mingta mashina olib kirilgan bo‘lsa, 2025 yilning shu davrida bu raqam 71,7 mingtaga yetdi — ya’ni 4,5 foiz o‘sish qayd etildi.

Shu bilan birga, 2026 yil 1-aprelidan ko‘chmas mulk va avtomobil savdosi faqat bank kartalari yoki elektron to‘lov orqali amalga oshiriladi. 25 mln so‘mdan yuqori bo‘lgan tovar va xizmatlar uchun ham to‘lovlar to‘liq naqdsiz shaklga o‘tadi.