G‘azo bo‘yicha kelishuvda faqat bitta masala qoldi

Sky News manbasiga ko‘ra, Isroil va HAMAS o‘rtasidagi otashkesim shartlari bo‘yicha deyarli barcha muhim masalalar bo‘yicha kelishuvga erishilgan. Biroq, Isroil Mudofaa kuchlarining (IDF) G‘azoda qolish-ketish masalasi hal etilmagan. Muzokaralar Qatarda amalga oshirilmoqda, shu bilan birga Vashingtonda AQSH prezidenti Donald Tramp va Isroil bosh vaziri Binyamin Netanyahu o‘rtasida muhim uchrashuvlar bo‘lib o‘tdi. AQSH rahbarining shaxsiy ishtiroki muzokaralarga bosimni kuchaytirmoqda. Tomonlar insonparvarlik yordami yetkazish mexanizmi bo‘yicha kelishib olgan. Ya’ni, IDF chiqib ketadigan hududlarda yordamni Isroil yoki HAMAS emas, balki betaraf uchinchi tomon – ehtimol BMT yoki boshqa xalqaro tashkilotlar amalga oshiradi. Shu bilan, G‘azo Insonparvarlik Fondining (GHF) faoliyati cheklanadi, chunki u faqat IDF joylashgan hududlarda ishlay oladi. HAMASning yana bir talabiga ko‘ra, otashkesim tugaganidan so‘ng Isroil yakka tomonlama urushni qayta boshlamasligiga AQSH tomonidan kafolat kerak edi. Bu talabga AQSHdagi falastinlik siyosiy vakili doktor Bishara Baxbax orqali yetkazilgan shaxsiy kafolat yetarli bo‘lgani aytilmoqda. Shu bilan birga, muzokaralarda G‘azo kelajagi haqidagi uzoq muddatli strategiya yuzasidan hali aniq qarashlar yo‘q. Isroil rasmiylari HAMASni to‘liq harbiy va siyosiy tuzilma sifatida yo‘q qilishni asosiy maqsad sifatida ko‘rsatmoqda. Muammoning yechimi sifatida falastinliklar uchun barqaror kelajakni ta’minlaydigan kafolatlar zarur bo‘lishi aytilmoqda. Ammo muzokaralarda bunday kafolatlarning aniq shakli yoki mexanizmlari yuzasidan natija yo‘q. 2023 yil oktyabrida HAMAS tomonidan Janubiy Isroilga uyushtirilgan hujumdan so‘ng boshlangan urushda Isroil 57 mingdan ortiq falastinlikni o‘ldirgan. Rasmiy Tel Aviv ma’lumotlariga ko‘ra, 7 oktyabr kuni 1200 kishi halok bo‘lib, 251 nafar odam garovga olingan. Ayni vaqtda ulardan taxminan 20 nafari tirik deb hisoblanmoqda.