O‘zbekistonda sentyabr oyida inflyatsiya 0,6 foiz bo‘ldi. Yillik ko‘rsatkich — 8,0 foiz

2025 yil sentyabr oyida O‘zbekistonda iste’mol narxlari indeksi (INI) bir oyda 0,6 foizga o‘sib, yillik hisobda 8 foiz darajasiga yetdi. Milliy statistika qo‘mitasi ma’lumotlariga ko‘ra, yanvar–sentyabr oylarida o‘rtacha oylik o‘sish sur’ati 0,5 foiz bo‘lib, o‘tgan yilning shu davridagi ko‘rsatkich (0,7 foiz)dan past bo‘ldi. Sabzavot va mevalarsiz hisoblaganda, sentyabr oyida IMI 0,5 foizga o‘sdi, yillik ko‘rsatkich esa 8,9 foizni tashkil etdi. Bu 2024 yil sentyabrida qayd etilgan 11,8 foizlik ko‘rsatkichdan ancha past. Ovqat mahsulotlari bo‘yicha sentyabrda ayrim turdagi mahsulotlar keskin qimmatladi. Jumladan, tuxum narxi 6,5 foizga, lahm go‘sht 1,8 foizga, suyakli mol go‘shti 1,7 foizga, qo‘y go‘shti 1,5 foizga, parranda go‘shti 1,2 foizga, quruq pishloq 1,2 foizga oshdi. Shu bilan birga, sut va sut mahsulotlari o‘rtacha 0,6 foizga qimmatladi. Ayrim mahsulotlarda narx pasayishi kuzatildi: masalan, guruch 0,4 foizga, qaymoqli sut 0,3 foizga, choy 0,2 foizga, javdar non esa 0,1 foizga arzonladi. Sabzavot va mevalarda eng katta o‘sish pomidor (16,9 foiz), qalampir (10,4 foiz), sabzi (7,7 foiz) va tarvuz-qovunlarda (5–6 foiz) qayd etildi. Shu bilan birga, piyoz (3,6 foiz), karam va bodring (2,2 foiz), limon (1,9 foiz) va olma (1,2 foiz) narxlari pasaydi. Kommunal xizmatlarda ham o‘zgarishlar kuzatildi. Navoiy viloyatida ichimlik suvi va kanalizatsiya, Qashqadaryoda chiqindilarni chiqarish, Toshkent viloyatida esa issiq suv va issiqlik uchun tariflar oshirildi. Uy-joy ta’miri uchun sarflanadigan qurilish materiallari 1 foizga qimmatladi. Sentyabr oyida AI-80 markali benzin 8200–9500 so‘m, AI-91/92 — 10500–13300 so‘m, AI-95 — 12500–15300 so‘m, AI-100 esa 18000 so‘mgacha yetdi. Benzin oylikda 1,4 foizga oshdi, yil boshidan buyon esa qariyb 6 foizga qimmatladi. Shu bilan birga, propan 1 foizga arzonladi, metan narxi esa amalda o‘zgarmadi. Avtotransport xizmatlari 1 foizga qimmatlagan bo‘lsa, temiryo‘l, ichki va xalqaro aviaqatnovlarda narxlar 0,8–1,1 foizga pasaydi. Avtoharakatga aloqador xizmatlardan eng ko‘p o‘sish haydovchilik kurslari (5 foiz) va parkovka xizmatlari (1,6 foiz) da kuzatildi. Dorilar va tibbiy xizmatlar 0,2–0,4 foizga qimmatladi. Ta’lim sohasida repetitorlik xizmatlari 1,2 foiz, o‘quv kurslari narxi 1,1 foizga oshdi, xususiy bog‘chalarda narx 0,4 foizga o‘sdi. Biroq nodavlat OTMlarda kontrakt to‘lovlari 0,6 foizga kamaydi. Ijtimoiy va madaniy sohada muzey xizmatlari 8,7 foizga qimmatladi. Moliyaviy xizmatlarda esa pul o‘tkazmalari bo‘yicha to‘lovlar 1,2 foizga arzonladi. INIning umumiy o‘sishiga asosiy ta’sir oziq-ovqat mahsulotlari (67,9 foiz ta’sir hissasi) tomonidan ko‘rsatildi. Shuningdek, uy-joy xizmatlari va transportdagi o‘zgarishlar indeksga qo‘shimcha 0,1–0,2 foiz punkt qo‘shdi. Yanvar–sentyabr natijalariga ko‘ra, eng katta ta’sir uy-joy xizmatlari, transport va oziq-ovqat inflyatsiyasi tomonidan ko‘rsatildi, ular umumiy o‘sishning qariyb 84 foizini tashkil qildi. Shu tariqa, ayrim oziq-ovqat turlari bo‘yicha inflyatsiya o‘sishiga qaramasdan, jami inflyatsiya o‘tgan yilga nisbatan sekinlashgani kuzatilmoqda. Bu esa iqtisodiyotda narx barqarorligini ta’minlashga qaratilgan choralar samara berganini ko‘rsatmoqda.