O‘zbekistonning birinchi atom stansiyasi nega aynan Forishda qurilmoqda?

O‘zbekistonda quriladigan birinchi atom elektr stansiyasi uchun Forish tumani tanlanishi ko‘plab mutaxassislar tomonidan ilmiy va amaliy jihatdan asoslangan qaror sifatida baholanmoqda. Bu tanlovda hududning geografik joylashuvi, seysmik xavfsizlik darajasi va suv ta’minoti imkoniyatlari hal qiluvchi rol o‘ynagan. Birinchidan, Forish tumani mamlakatning markaziy qismida joylashgan bo‘lib, logistika va infratuzilma jihatidan qulay hisoblanadi. Bu holat loyiha uchun zarur uskunalarni yetkazib berish, mutaxassislar harakatini ta’minlash hamda elektr tarmoqlariga ulanishni yengillashtiradi. Ikkinchidan, hudud seysmik jihatdan xavfsiz hisoblanadi. 2018 yildan beri bu yerda 150 dan ziyod seysmometr o‘rnatilgan va hudud doimiy nazoratda. Loyiha 9 ballgacha bo‘lgan zilzila yuklamasiga chidamli qilib ishlab chiqilmoqda, bu esa atom stansiyasi xavfsizligini kafolatlaydi. Uchinchidan, suv ta’minoti masalasi ham ilmiy yondashuv asosida hal etilgan. Yaqindagi Tuzkon ko‘li suvining yuqori minerallashganligi tufayli u sovutish manbai sifatida mos kelmaydi. Shu sababli, stansiyada «quruq sovutish» (dry cooling) tizimi joriy etilishi rejalashtirilgan. Bu texnologiya suv resurslariga bo‘lgan ehtiyojni keskin kamaytiradi va iqlim sharoiti cheklangan hududlar uchun samarali hisoblanadi. Shu sababli Forishning tanlanishi tabiiy, texnik va strategik jihatlardan puxta tahlil qilingan qaror bo‘lib, u mamlakat energetika salohiyatini oshirishda muhim qadam sifatida ko‘rilmoqda. Eslatib o‘tamiz, Jizzax viloyatida barpo etilayotgan ilk atom elektr stansiyasi qurilishiga Enter Engineering kompaniyasi subpudratchi sifatida jalb qilindi. Hozirda qurilishga tayyorgarlik ishlari amalga oshirilmoqda, asosiy qurilish hali boshlanmagan.