Rekord daraja qimmatlashgan AI-80 narxi pasayishni boshladi

O‘zbekistonda AI-80 benzini narxi iyul oyida jiddiy o‘sishga yuz tutdi. Ayniqsa, 10 iyul kuni benzinning bir tonnalik birja narxi 10,19 million so‘mni tashkil etdi. Bu — yil boshidan beri eng yuqori ko‘rsatkich hisoblanadi. Narx oshishiga 2024 yil noyabrda belgilangan maksimal cheklovning bekor qilinishi hamda Raqobat qo‘mitasining 5 foizlik o‘sish limitini olib tashlashi asosiy omil bo‘ldi. Biroq, 11 iyul kuni O‘zbekiston tovar-xomashyo birjasi e’lon qilgan kunlik hisobotda AI-80 benzini uchun o‘rtacha narx 9 992,2 ming so‘m etib ko‘rsatilgan. Bu esa kuniga 203,1 ming so‘m yoki 2 foizga pasayishni anglatadi. Har qanday holatda, bu hali ham 2024 yildagi maksimal 9,38 mln so‘mlik cheklovdan ancha yuqori. Benzin narxidagi bu ziddiyatli holatlar unga bo‘lgan talab va taklif o‘rtasidagi farq bilan izohlanmoqda. 10 iyul kuni benzin narxi yuqori bo‘lgani holda, umumiy savdo hajmi 1650 tonna bo‘lgan. 11 iyul kuni esa savdo hajmi 11 730 tonnaga yetdi — bu birja orqali yirik miqdorda sotilganini ko‘rsatadi. AI-80 benzini asosan Buxoro neftni qayta ishlash zavodida ishlab chiqariladi va undan asosan ichki bozorda keng foydalaniladi. Hozirgi bozor erkinlashuvi fonida, ushbu benzin turining narxi talabning yuqoriligi va cheklovsiz savdo imkoniyati ortidan o‘ziga xos «ko‘chma» qiymatga ega bo‘lmoqda. Ta’kidlash joizki, Prezident tomonidan AI-80 benzindan asta-sekin voz kechib, ekologik toza yoqilg‘i turlariga o‘tish vazifasi qo‘yilgan. Bu esa uzoq muddatda narxlarga, bozordagi talabga va yangi tartiblarga ta’sir ko‘rsatishi mumkin.