Yevropada sayohat qoidalari tubdan o‘zgardi
2025 yildan boshlab Yevropada chegara nazorati, turist soliqlari va mehmonlar xulqiga oid qoidalar keskin o‘zgardi, yangi talablar sayohatchilarga bevosita ta’sir qila boshladi.
2025 yildan e’tiboran Yevropa Ittifoqi mamlakatlarida sayohat qoidalari sezilarli darajada yangilandi. Chegaradan o‘tish, turizm sohasidagi to‘lovlar va sayyohlarning o‘zini tutishiga oid talablar kuchaytirildi. Bu o‘zgarishlar Yevropa bo‘ylab sayohat qiluvchi millionlab odamlar uchun yangi tartib-qoidalarni anglatadi.
Eng muhim yangiliklardan biri — Yevropa Ittifoqining Kirish/Chiqish tizimi (EES) joriy etilishi bo‘ldi. 12-oktabrdan ishga tushgan mazkur tizimga ko‘ra, Shengen hududiga kiruvchi YIga a’zo bo‘lmagan davlatlar fuqarolari pasportga muhr qo‘yish o‘rniga biometrik ma’lumotlarini taqdim etishi shart. Tizim 2026 yil apreliga qadar to‘liq ishga tushiriladi, ammo ayrim texnik muammolar sabab chegaralarda kechikishlar kuzatilmoqda.
Vizasiz davlatlar fuqarolari uchun mo‘ljallangan ETIAS elektron ruxsatnomasi esa 2025 yil emas, 2026 yil oxirida joriy etiladi. Uning qiymati 20 yevro bo‘lib, 180 kun ichida 90 kungacha Yevropa Ittifoqi hududida qolish imkonini beradi.
Buyuk Britaniya ham sayohat tartibini o‘zgartirmoqda. 2026 yil fevraldan boshlab vizasiz 85 davlat fuqarolari mamlakatga kirishdan oldin ETA raqamli ruxsatnomasini olishi shart bo‘ladi.
Turizm xarajatlari ham oshib bormoqda. inflatsiya, turist soliqlari va qisqa muddatli ijaralarga cheklovlar tufayli Parij, Barselona kabi shaharlarda sayohat ancha qimmatlashdi. Islandiya, Ispaniya, Norvegiya va Buyuk Britaniyada tunda qolish uchun soliqlar oshirildi. Qishki dam olish maskanlarida esa energiya xarajatlari sabab lift chiptalari 2021 yilga nisbatan 40 foizgacha qimmatlashgan.
Yevropa shaharlari sayyohlarning nomaqbul xulqiga nisbatan ham qat’iy choralar ko‘rmoqda. Ispaniyaning San-Sebastian shahrida plyajlarda chekish taqiqlandi. Portugaliyaning Albufeyra shahrida yarim yalang‘och holda yurish uchun jarima joriy etildi. Palma portida partiya kemalari taqiqlandi. Fransiyada esa samolyotda qoidalarni buzgan yo‘lovchilarga 20 ming yevrogacha jarima va parvozdan chetlashtirish chorasi qo‘llanilmoqda.
Mutaxassislar sayohat rejalashtirayotgan fuqarolarga yangi talablarni oldindan o‘rganishni va qo‘shimcha xarajatlarni hisobga olishni tavsiya qilmoqda.
