Tramp MO davlatlari bilan nodir metallar bo‘yicha strategik sheriklikni boshladi — Bloomberg

AQSH Prezidenti Donald Tramp 6 noyabr kuni Oq uyda Qozog‘iston, O‘zbekiston, Qirg‘iziston, Tojikiston va Turkmaniston yetakchilari bilan bo‘lib o‘tgan C5+1 sammitida nodir elementlar va strategik xomashyolar masalasini kun tartibining asosiy bandlaridan biri sifatida ko‘rsatdi.

Trampning so‘zlarini keltirgan Bloomberg nashriga ko‘ra, AQSH so‘nggi haftalarda dunyo bo‘ylab ittifoqchilar bilan mineral ta’minot zanjirlarini diversifikatsiya qilish bo‘yicha kelishuvlarga erishgan.

Prezident Tramp, shuningdek, Xitoy bilan tuzilgan vaqtinchalik kelishuv haqida ma’lum qildi — unga ko‘ra, AQSH bojlarni qisman bekor qilgan, evaziga Pekin nodir metallar eksportiga qo‘yilgan cheklovlarni bekor qilgan. Ammo ushbu kelishuv vaqtinchalik ekani sababli, AQSH hukumati Xitoyga bog‘liqlikni kamaytirish uchun Markaziy Osiyo davlatlari bilan yaqin hamkorlik qilishni maqsad qilmoqda.

Sammit davomida Tojikiston Prezidenti Imomali Rahmon o‘z mamlakatidagi nodir metallar zaxiralari haqida gapirib, ularni sun’iy intellekt data-markazlari qurilishi uchun strategik resurs sifatida taklif qildi.

Bloomberg agentligi xabariga ko‘ra, AQSHning Cove Capital xususiy sarmoya kompaniyasi Qozog‘istonning eng yirik ishlab chiqilmagan volfram konlaridan 70 foiz ulushni xarid qilgan. Qozog‘istonning suveren jamg‘armasi esa 30 foiz ulushni saqlab qoladi.

Ushbu uchrashuv C5+1 formati doirasida AQSH prezidenti birinchi marta yetakchilarni Oq uyda qabul qilgan holda tarixiy voqea bo‘ldi. Sammitda tomonlar Boeing kompaniyasidan jami 40 ta samolyot xarid qilish niyatida ekanliklarini ham ma’lum qildilar.

Shu bilan birga, Prezident Tramp Qozog‘istonning Isroil bilan munosabatlarni normallashtirishni ko‘zda tutuvchi «Ibrohim kelishuvi»ga qo‘shilganini olqishlab, mintaqaviy tinchlikka intilishga chaqirdi.

 «Biz boshlagan imkoniyatni qabul qilsangiz, har bir mamlakat tinchlik mevasidan bahramand bo‘ladi», — dedi Tramp.

Markaziy Osiyo davlatlari Rossiyaga iqtisodiy va xavfsizlik jihatidan bog‘liq bo‘lgan bo‘lsa-da, Ukraina urushidan keyin o‘z tashqi aloqalarini diversifikatsiya qilishga harakat qilmoqda. Ammo sanksiyalardan qochish holatlaridan saqlanish, AQSHning ortib borayotgan bosimi fonida, ushbu davlatlar uchun muvozanat saqlash muhim vazifa bo‘lib qolmoqda.