2025 йилнинг тўққиз ойида Ўзбекистон экспортида қандай ўзгаришлар кузатилди?

Бугун 16:251132

2025 йилнинг тўққиз ойи давомида Ўзбекистоннинг асосий экспорт товарлари — олтин 49,4 фоиз, мис 21,4 фоизга қимматлаган, пахта 5 фоизга арзонлаган.

2025 йилнинг тўққиз ойида Ўзбекистон экспортида қандай ўзгаришлар кузатилди?

Марказий банкнинг «Пул-кредит сиёсатининг 2026 йил ва 2027–2028 йиллар даврига мўлжалланган асосий йўналишлари» ҳисоботида жорий йилда мамлакат экспорти динамикаси, хомашё бозорларидаги вазият ва хизматлар экспортидаги ўзгаришлар батафсил таҳлил қилинди.

Олтин, мис ва уран қимматлашди, пахта арзонлади

Олтин нархининг ошиши глобал ноаниқликлар фонида инвесторларнинг хавфсиз активларга талабининг кучайиши ва марказий банклар томонидан олтин сотиб олиш ҳажмининг ўсиши билан боғлиқ.

Мис бозорида эса савдо чекловлари, тарифлар ва геоиқтисодий омиллар туфайли юқори тебранишлар кузатилган. Аммо сўнгги ойларда кўплаб мамлакатлар яшил энергетика ва электр таъминотини кенгайтириш режаларини эълон қилиши ортидан мис нархи ошган.

Юқори ҳосил ва жаҳон бозоридаги талабнинг секинлашиши сабабли пахта нархлари мўътадил қолди. Уран нархлари эса талабнинг ошиши фонида ўсувчи трендга қайтган.

Хизматлар экспорти шиддатли ўсмоқда

Экспорт таркибида хизматлар улушининг ортгани эътиборга молик. Маълумотларга кўра, 2018–2024 йилларда товарлар экспорти ўртача 10 фоизга, хизматлар экспорти эса ўртача 21 фоизга ўсган.

Хизматлар нархининг халқаро бозорларга нисбатан паст бўлиши — бу соҳанинг рақобатдошлигини оширган омиллардан бири сифатида қайд этилган.

2022 йил ўрталаридан бошлаб хизматлар экспорти (олтинсиз) умумий экспорт ўсишига товар экспортига нисбатан каттароқ ҳисса қўшмоқда. Бу ўсиш асосан транспорт хизматлари, туризм, ахборот-коммуникация технологиялари (IT) йўналишларида кузатилмоқда.

2018–2024 йилларда туризм хизматлари экспорти 3,4 баробарга, IT-хизматлар экспорти 4 баробарга, транспорт хизматлари экспорти 1,7 баробарга ошган.

Хавотирлар нимада?

Марказий банк ҳисоботида қайд этилишича, сўнгги йилларда экспорт таркибида хомашё маҳсулотлари улуши ошмоқда. Бу ҳолат ташқи савдо тушумларининг жаҳон бозорларидаги нархлар тебранишларига боғлиқлигини кучайтирмоқда.

2021 йилдан 2025 йилнинг биринчи ярмигача бўлган даврда товар экспорти таркибида хомашё ва ярим тайёр маҳсулотларнинг ўртача улуши қарийб учдан икки қисмни ташкил этган.

Теглар

олтин Марказий банк экспорт уран мис инфляция

Мавзуга оид

Бугун 17:55

«Давлат аудити» дастурида рўйхатга кирмаган текширувлар ноқонуний ҳисобланади

Адлия вазирлигида давлат рўйхатидан ўтказилган тегишли низомга кўра, «Давлат аудити» дастурида рўйхатга олинмаган аудит текширувлар ноқонуний деб топилади.

11.11.2025 | 15:55

Дунё брендлари билан ишлаш мақсадида Ўзбекистон АҚШдан 100 минг тонна пахта сотиб олади

Samarkand Apparel компанияси Америка пахтаси ва маҳаллий хомашё аралашмасидан халқаро брендлар учун маҳсулот ишлаб чиқаришни бошлайди. Бу келишув Ўзбекистоннинг Premium бозорларга чиқишини тезлаштириши мумкин.

12.11.2025 | 19:55

Ўзбекистонда цемент экспорти қарийб 4 баробарга ошди

Ўзбекистон цемент экспортида асосий харидорлар Қирғизистон, Қозоғистон, Афғонистон ва Тожикистон давлатлари бўлди.

10.11.2025 | 07:58

Илoн Маск: «Пул йўқолади, келажакда иқтисодиёт энергия билан ўлчанади»

Tesla раҳбари келажакда қиймат ваттларда ифодаланиши, пул эса энергия бирликлари билан алмашинишини ҳақидаги. Фикрларни илгари сурди.

11.11.2025 | 08:58

Қиш олдидан аҳоли ёқилғи ва коммунал хизматлар нархларидан хавотирда

Марказий банк маълумотларига кўра, аҳоли ва тадбиркорлар орасида инфляция кутилмалари тарихий минимумга етди. Бироқ одамлар коммунал тўловлар, ёқилғи ва энергия нархлари, шунингдек, асосий озиқ-овқат маҳсулотлари қимматлашишидан хавотирда эканлигини билдирган.

11.11.2025 | 15:10