iPhone’dan Vivo’gacha: o‘zbekistonliklar 9 oyda 3,2 mlnta telefon sotib olishdi

Importning asosiy qismini an’anaviy tarzda Osiyo davlatlari ta’minlamoqda: Xitoy — 2 mln 488 ming 985 dona (bozorning qariyb 78 foizi), Viyetnam — 619 ming 249 dona, BAA — 65 ming 332 dona, Hindiston — 31 ming 858 dona, Janubiy Koreya — 4862 dona.

Qolgan mamlakatlar hissasi — atigi 2 ming dona atrofida.

Bundan ko‘rinadiki, O‘zbekiston mobil telefoni bozori deyarli to‘liq Sharq ishlab chiqaruvchilari qo‘lida. Ayniqsa, Xitoy brendlari (Huawei, Xiaomi, Vivo, Realme, Infinix) o‘z segmentlarini mustahkam egallab olgan. Viyetnam esa asosan Samsung va Apple uchun yig‘uv bazasi vazifasini bajaradi.

Dollar tushib, talab oshdi

Import o‘sishi — bu faqat texnika bozoridagi faollik emas, balki aholining xarid qobiliyati tiklanayotganiga ham ishoradir.

So‘mning so‘nggi oylarda nisbatan barqaror bo‘lishi, inflatsiya kutilmalari pasayishi va iste’mol kreditlarining ommalashishi telefon sotib olish imkoniyatini kengaytirmoqda.

Bugun telefon — shunchaki aloqa vositasi emas. U ijtimoiy maqom, axborot kirish nuqtasi va iqtisodiy ishtirok vositasi. Shu bois bu segmentdagi har qanday o‘zgarish — aholining iqtisodiy ishonchi darajasini ko‘rsatadi.

Narx segmentlari va raqobat

Kuzatuvlarimizga ko‘ra, O‘zbekiston bozorida hozircha uchta asosiy narx segmenti shakllangan:

• budjet (150–250 dollar) — Infinix, Tecno, Redmi. Eng tez o‘suvchi toifa.

• O‘rta (300–600 dollar) — Xiaomi, Samsung A seriyasi, Vivo. Bozorning barqaror markazi.

• Premium (800 dollar va undan yuqori) — iPhone va Samsung S-seriyasi. Ulushi kichik, lekin barqaror.

Mutaxassislarning fikricha, raqobat asosan o‘rta segmentda kuchaymoqda. Bu toifa — yoshlar, ofis xodimlari va kichik tadbirkorlarni qamrab olgan eng faol iste’mol qatlami.

Ishlab chiqarish ham, sotish ham — Osiyo qo‘lida

Eksport qiluvchi davlatlar tarkibi faqat logistika yoki narx bilan emas, global ishlab chiqarish zanjiri bilan belgilanadi.

• Xitoy — ishlab chiqarish bazasi va dunyo brendiga aylangan markaz.

• Viyetnam — Samsung va Apple uchun yig‘uv maydoni.

• BAA — qayta eksport markazi.

• Hindiston — yangi ishlab chiqarish hududi sifatida o‘smoqda.

Shuningdek, bu tendensiya O‘zbekiston iqtisodiyotining ham global ishlab chiqarish tizimiga integratsiyalashayotganini ko‘rsatadi.

Telefon — yangi iqtisodiyot ramzi

Mobil telefon importdagi o‘sish faqat texnik ehtiyoj emas. Bu — raqamli iqtisodiyot rivojining indikatori. Har bir yangi telefon — bu yangi ilova foydalanuvchisi, yangi onlayn to‘lov mijozi, yangi raqamli ishtirokchi. Shuning uchun telefon bozorining kengayishi fintex, onlayn savdo va bank xizmatlari uchun ham yangi muhit yaratmoqda.

Telefon — endi vaqt o‘tkazish vositasi emas, XXI asrning eng zarur mehnat quroli.