Wall Street sun’iy intellekt «pufagi» yorilishiga hozirlik ko‘rmoqda
Bloomberg tahliliga ko‘ra, sun’iy intellekt atrofidagi eyforiya so‘nmoqda, bozor esa 2026-yilda SI «pufagi» yorilishi mumkin bo‘lgan hal qiluvchi bosqichga kiryapti.
ChatGPT paydo bo‘lishi bilan boshlangan sun’iy intellekt bumidan so‘ng uch yil o‘tib, Wall Streetʼda kayfiyat keskin o‘zgaryapti. Bloomberg tahlilchilariga ko‘ra, bozor «reallikni tekshirish» bosqichiga kirdi va 2026 yil burilish nuqtasi bo‘lishi mumkin.
Oxirgi oylarda SI bozorining yetakchi kompaniyalari aksiyalari pasayishni boshladi. Nvidia va Oracle o‘z hisobotlaridan so‘ng aksiyalari tushib ketdi. Asosiy savol ochiq qolmoqda: iste’molchilar SI xizmatlari uchun milliardlab sarmoyalarni qoplaydigan darajada to‘lashga tayyormi?
Bloomberg uchta asosiy xatarni ajratadi.
Birinchisi — flagman kompaniyalar xarajatni daromaddan ancha ko‘p qilmoqda. Masalan, OpenAI $1,4 trln sarflashni rejalashtiryapti, ammo foyda faqat 2030-yildan kutilmoqda. Bu vaqtgacha kompaniya taxminan $115 mlrd «yoqib yuboradi».
Ikkinchi xavf — qarzlar. Oracle va boshqa yirik kompaniyalar obligatsiyalar orqali milliardlab mablag‘ jalb qilyapti. Texnologiya muvaffaqiyatsiz bo‘lsa ham, foizlar to‘lanishi shart.
Uchinchi omil — kapital xarajatlar bosimi. Microsoft, Amazon, Meta va Alphabet kelgusi bir yilda data-markazlar qurilishiga 400 mlrd dollardan ortiq sarflashni rejalashtirgan.
Ayrim kompaniyalar alohida xavfli darajada qimmat baholanmoqda. Palantir aksiyalari foydaga nisbatan 180 karra, Snowflake esa 140 karra multiplikator bilan savdo qilinmoqda. Bu ko‘rsatkichlar «dotkom pufagi» davrini eslatadi.
Tahlilchilar 2000-yildagidek keskin inqirozni kutmayapti, ammo kapitalning katta qayta taqsimlanishi ehtimoli yuqori. Agar texnologiya gigantlari tez orada real foyda ko‘rsata olmasa, sarmoyalar «qizib ketgan» aksiyalarni tark eta boshlashi mumkin.
