«Газпром» 2030 йилгача Ўзбекистонга газ сотиш ҳажмини 4 баробаргача оширмоқчи

2030 йилга келиб Россиянинг «Газпром» компанияси томонидан Марказий Осиё давлатларига табиий газ етказиб бериш ҳажми икки баробардан кўпроқ ошиши мумкин. Газпромбанк қошидаги Иқтисодий прогнозлаш маркази таҳлилчилари ҳисоб-китобларига кўра, йиллик экспорт ҳажми 19–20 млрд куб метрга етиши кутилмоқда, деб ёзмоқда «Ведомости» нашри.

Таҳлилларга мувофиқ, энг катта ўсиш Ўзбекистон ҳиссасига тўғри келади. Агар ҳозир мамлакатга етказиб берилаётган газ ҳажми тахминан 3 млрд метр кубни ташкил этса, 2030 йилга бориб бу кўрсаткич 12 млрд метр кубгача ошиши мумкин. Мутахассислар буни аҳоли сони ва саноат ишлаб чиқаришининг тез ўсиши, шунингдек, мамлакат ичида газ қазиб олиш ҳажмларининг қисқариши билан изоҳламоқда.

Қозоғистон ҳам «Газпром»дан олинадиган газ ҳажмини оширишни режалаштирмоқда. Баҳолашларга кўра, республика қўшимча равишда йилiga 10 млрд куб метрга яқин газ импорт қилиши мумкин. Қирғизистонга етказиб бериладиган ҳажмлар ҳам умумий ўсишда ўз ҳиссасига эга бўлади, аммо асосий драйвер сифатида айнан Ўзбекистон ва Қозоғистон кўрилмоқда.

Мутахассислар таъкидлашича, Россия газ концерни Европа бозорини йўқотиш ортидан янги сотув йўналишларини излашга мажбур. Марказий Осиё ушбу стратегияда муҳим минтақалардан бирига айланмоқда. Шу билан бирга, таҳлилчилар ушбу йўналиш компания умумий тушумларида ҳал қилувчи ўрин эгалламаслигини қайд этмоқда.

Бундан ташқари, Россия ички бозорида газнинг улгуржи нархлари оширилиши ҳам режалаштирилган. 2026 йилда метан нархи қарийб 9,6 фоизга кўтарилиши кутилмоқда. Бу эса бизнес учун харажатларни ошириб, Россия ичида газ истеъмолининг қисқаришига олиб келиши мумкин.

Хулоса қилиб айтганда, кейинги беш йилда «Газпром»нинг Марказий Осиёга газ экспорти сезиларли даражада ўсади. Бироқ ушбу ўсиш компания учун Европа бозори ўрнини тўлиқ қоплай олмайди ва асосан ҳажмларни қайта йўналтириш характерига эга бўлади.