Хусусийлаштирилиши кечикаётган давлат банклари, қимматлашган никоҳ узуклари ва АҚШда Ўзбекистоннинг янги консулхоналари — 12 ноябр дайжести

Эски «Тоштурма» ҳудуди саноат компаниясига берилгани ошкор бўлди. У ер хиёбон бўлиши керак эди

Юнусободдаги 1891 йилда қурилган собиқ «Тоштурма» ҳудуди дастлаб дам олиш майдони сифатида қайта қурилиши режалаштирилган бўлса-да, лойиҳа етти йилдан буён амалга оширилмаган. 2018 йилда ҳукумат фармойиши билан ҳудуд шаҳар ҳокимлигига берилган ва булвар қуриш топширилган эди. Бироқ 2020 йилда Тошкент шаҳар ҳокимининг қарорига кўра, ер участкаси «Ogneupor» МЧЖга компенсация сифатида ажратилган. Компания илгари Чинобод кўчасидаги 3 гектар ерни йўқотгани учун Наманган кўчасидаги 2,9 гектар майдонни доимий фойдаланиш ҳуқуқи билан олган. Бу ерда 2024 йил апрелида 76 кв. м ли маъмурий бино қурилиб, давлат кадастрида рўйхатдан ўтказилган.

Ҳукуматнинг 2045 йилгача бўлган бош режасига мувофиқ, мазкур ҳудуд қўриқланадиган зонага киритилгани сабабли у ерда турар-жой ёки бошқа объектлар қуриш тақиқланган. «Ogneupor» дастлаб саноат ишлаб чиқаришни тиклашни, кейинчалик меҳмонхона ёки кўп қаватли уй қуришни режалаштирган, аммо молиявий имкониятлар етишмаган. Компания бир неча марта участка хусусийлаштириш учун ариза берган, аммо қўриқланадиган мақом сабаб рад этилган. Ҳокимлик барча ҳаракатлар амалдаги қонунчиликка мувофиқ бажарилганини маълум қилди.

Давлат банкларини хусусийлаштириш нега кечикмоқда?

Fitch Ratings ҳисоботига кўра, Ўзбекистонда давлат банкларини хусусийлаштириш жараёни энди оммавий эмас, балки мақсадли ва босқичма-босқич йўналишда амалга оширилмоқда. Ҳукумат дастлаб кенг кўламли сотувни режалаштирган бўлса-да, хорижий инвесторлар фақат корпоратив бошқарув ва барқарор тижорат моделига эга банкларга қизиқиш билдиргани сабабли стратегия қайта кўриб чиқилди. Энди ҳар бир банк учун алоҳида трансформация дастури ишлаб чиқилган бўлиб, давлатнинг роли молиялаштиришдан эмас, бошқарув ва назоратдан иборат бўлади. Fitch Ўзбекистон Саноатқурилишбанкини (SQB) хусусийлаштириш бўйича намунали кейс сифатида кўрсатди.

Янги молиявий ислоҳотлар доирасида банклар улушлари Franklin Templeton бошқарувидаги Миллий инвестиция жамғармасига ўтказилмоқда. SQB акцияларининг 30 фоизи жамғармага берилган бўлиб, 2026 йилда IPO орқали назорат пакети хусусий инвесторларга таклиф этилиши мумкин. Бу жараён муваффақиятли ўтса, Aloqabank ва Asakabank учун ҳам йўл очилади. Fitch ҳисоботида таъкидланишича, давлатнинг янги сиёсати — оммавий эмас, мақсадли хусусийлаштириш, банкларни сотувдан олдин самарали тизимга айлантириш ва хорижий инвесторлар учун очиқликни таъминлашдир.

«Олмаота – Тошкент» поезди декабрдан ҳар куни қатнайди

Қозоғистон темирйўл компанияси 14 декабрдан «Олмаота – Тошкент» халқаро йўналиши бўйича «Талго» турдаги тезюрар поезди ҳар кунлик қатнов режимига ўтказилишини маълум қилди. Янги жадвал ҳар куни ўртача 400 нафар йўловчини ташиш имконини яратади.

Компаниянинг маълум қилишича, поездлар замонавий хизмат сифати ва ҳаракат барқарорлиги билан фарқ қилади. Кунлик қатновлар йўловчилар учун саёҳатларни олдиндан режалаштиришни анча осонлаштиради.

«Лойиҳанинг асосий мақсади — Қозоғистон ва Ўзбекистон ўртасидаги транспорт алоқаларини мустаҳкамлаш, икки давлат ўртасидаги ишбилармонлик ва маданий муносабатларни янада ривожлантириш ҳамда минтақавий сайёҳлик салоҳиятини оширишдир», дейилади компания хабарида.

Ўзбекистон АҚШда янги консулхоналар очади

Ўзбекистон президенти Шавкат Мирзиёев имзолаган фармонга мувофиқ, мамлакат АҚШда янги консулхоналар очишни режалаштирмоқда. Янги ваколатхоналар ўзбек диаспораси кўп жойлашган шаҳарларда — Филаделфия, Чикаго, Орландо ва Сиэтлда фаолият бошлаши кўзда тутилган. Улар фуқаролар билан мулоқотни кучайтириш, савдо ва инвестиция ҳамкорлигини ривожлантириш, шунингдек, Америка–Ўзбекистон ишбилармонлик ва инвестиция кенгаши лойиҳаларини амалга оширишга кўмаклашади. Ташқи ишлар вазирлиги бир ой муддатда консулхоналарни ташкил этиш бўйича ишларни бошлаши керак.

Шунингдек, Вашингтондаги элчихона фаолиятини қўллаб-қувватлаш мақсадида 2026 йилдан Президент Администрациясининг АҚШдаги маслаҳатчи-вакил лавозими жорий этилади. У стратегик инвестиция ва савдо лойиҳаларини мувофиқлаштириш, ҳамда икки давлат ўртасидаги муносабатларни мустаҳкамлаш учун масъул бўлади. Маслаҳатчи-вакилни Президент Администрацияси раҳбари Саида Мирзиёева тайинлайди. Ҳозирда Ўзбекистоннинг Вашингтонда элчихонаси ва Ню Йоркда бош консуллиги мавжуд бўлиб, янги ваколатхоналар АҚШдаги ватандошлар учун консуллик хизматларини янада қулай қилишни мақсад қилади.

Бензин, метан, никоҳ узуги: октябрда нималар қимматлашди?

Марказий банк маълумотларига кўра, 2025 йил октябрида ноозиқ-овқат маҳсулотлари бозорида нархлар барқарор бўлган, таҳлил қилинган 250 турдаги товарларнинг 97 фоизида йиллик ўсиш 10 фоиздан ошмаган. Айрим маҳсулотларда арзонлашиш кузатилган: пропан 18 фоизга, A4 қоғоз 3,9 фоизга, йирик ошхона жиҳозлари 3,5 фоизга арзонлашган. Шунингдек, кондитсионерлар, телевизорлар ва овқат тайёрлаш мосламалари нархи ҳам бироз пасайган.

Бироқ қатор маҳсулотлар кескин қимматлашган. Никоҳ узуклари 33,4 фоизга ошган бўлиб, бу жаҳон бозорида олтин нархи кўтарилиши билан боғлиқ. Қиш мавсуми олдидан метан 30,5 фоизга, бензин эса 11,7 фоизга қимматлашди. Газеталар ва журналлар 15,3 фоизга, дезодорантлар 10,3 фоизга, табиий гуллар 9,8 фоизга, сигаретлар эса 9,6 фоизга ошган. Марказий банк таъкидлашича, умумий ҳолат барқарор бўлса-да, ёқилғи ва энергия нархлари аҳоли хавотирининг асосий манбаи бўлиб қолмоқда.