Дунёда какао нархи кескин ошди: шоколад яна қимматлашиши мумкин

Дунёда шоколад ишлаб чиқаришнинг асосий хомашёсини ташкил этадиган какао-дуккаклар нархи жума кунги савдоларда кескин кўтарилди. Ню Йорк биржасида март ойи фючерслари 8,07 фоизга, Лондон контрактлари эса 4,34 фоизга қимматлади. Бундай «пойга»нинг асосий сабаби — Халқаро какао ташкилоти (ICCO) томонидан глобал бозордаги профицит бўйича прогнознинг кескин қисқартирилиши бўлди.

ICCO йилнинг тўртинчи чораги учун эълон қилган янги ҳисобот бозор иштирокчилари учун том маънода совуқ душ бўлди. Ташкилот 2024/2025 мавсумидаги жаҳон профицити бунгача башорат қилинган 142 минг тоннани эмас, атиги 49 минг тонна атрофида бўлишини маълум қилди. Шунингдек, умумий ишлаб чиқариш прогнози ҳам пасайтирилди: аввал 4,84 млн тонна деб баҳоланган ҳосил ҳажми эндиликда 4,698 млн тонна этиб кўрсатилди.

Бу ўзгаришлар профессионал трейдерлар стратегияларини бир зумда қайта кўриб чиқишига сабаб бўлди. Ҳеж-фондлар сўнгги тўрт йилдаги энг йирик миқдорда қисқа позиция (нарх тушишига ставкалар) тўплаб келаётган эди. Ҳосил қисқариши ҳақидаги хабар тарқалиши билан улар мажбурий тарзда контрактларни ёпишни бошлади — бу эса нархларни янада тезроқ кўтариб юборди.

Қўшимча рағбатлантирувчи омил сифатида долларнинг кучсизланиши қайд этилмоқда. АҚШ валютаси ярим ҳафталик минимумга тушгани сабаб, долларда баҳоланадиган қимматли хом ашё — какао дуккаклари хорижий харидорлар учун арзонлашди. Бу эса сотиб олиш фаоллигини янада оширди.

Бозордаги яна бир хавотирли белги — АҚШ портларидаги какао захираларининг 8,5 ойлик минимумга тушиб қолгани. Захиралар қисқариши, ишлаб чиқариш пасайиши ва спекулятив фаолликнинг кескин ошиши шоколад ишлаб чиқарувчи компанияларнинг келгуси ойларда хомашё танқислигига дуч келиши мумкинлигини англатмоқда.

Экспертлар яқин ойларда какао нархи яна ўсишини, демак, глобал шоколад маҳсулотлари нархининг ҳам ошиб боришини инкор этмаяпти.