Украинадаги ёш йигитлар мамлакатни оммавий тарк этишмоқда

Украинанинг ёш эркаклари мамлакатдан қочмоқда ва бу тобора қийинлашиб бораётган уруш ҳаракатлари учун жиддий хавф туғдириши мумкин.

Августда Киев ҳукумати босқин бошланганидан бери биринчи марта 18 ёшдан 22 ёшгача бўлган эркакларга мамлакатни тарк этишга рухсат берди. Шундан буён 100 мингга яқин одам Полша чегарасини кесиб ўтди.

Шу билан бирга, депутат Фёдир Вениславскийнинг айтишича, Украина армиясининг тобора шафқатсизлашиб бораётган мажбурий сафарбарлик гуруҳлари ҳар ойда 30 мингга яқин янги аскарни ёллашга ёрдам бермоқда. Бироқ, ҳар тўрт ҳафтада минглаб, эҳтимол 20 минггача аскар қочиб кетмоқда ёки хизматдан бош тортмоқда. Уруш бошланганидан бери Украина прокуратураси дезертирлик бўйича 290 мингга яқин расмий жиноий иш қўзғатган.

Натижада, фронт чизиғида аскарларнинг жиддий танқислиги юзага келмоқда, бу эса кўпинча Россиянинг кичик разведка ва диверсия гуруҳларининг зондловчи ҳужумларига қарши турадиган куч йўқлигини англатади. Украина ҳарбий блогерлар сайтлари офицерларнинг шикоятлари билан тўлиб-тошган.

«Бизнинг фронт чизиғидаги бўлинмаларимиз тахминан 50 фоиз куч билан фаолият юритмоқда. Кўплаб позициялар бўш қолмоқда, чунки армияда етарли даражада янги аскарлар ёллаш ва сафарбарлик ўтказиш имконияти йўқ», - дея майор Игор Чечеринда «Voennoe Delo» нашрида сўзлаб берди.

«Азов» полкининг собиқ офицери Богдан Кротевич эса «фронт чизиғидаги бўлинмалар ҳозирда талаб қилинадиган кучларнинг атиги учдан бир қисмида фаолият юритмоқда», - дея норозилик билдирмоқда. Баъзи ҳисоб-китобларга кўра, Украина армиясига Россиянинг анча катта кучларига қарши тура олиш учун тахминан 200 минг аскар етишмаяпти.

Ишчи кучи инқирози Зеленский учун нафақат ҳарбий, балки сиёсий муаммо ҳам ҳисобланади. Ҳозирча армияга фақат 25 ёшдан 60 ёшгача бўлган эркаклар чақирилмоқда (ўтган йилгача бу ёш чегараси 27 эди). Расман бу Украина келажагини ҳимоя қилиш учун қилинмоқда. Норасмий равишда эса, бу ўсмир ўғилларини Донбассдаги жанг майдонларидан асраб қолмоқчи бўлган ота-оналарнинг норозилигини олдини олишга қаратилган.

Ҳарбий ёш 25 деб белгиланган бўлса-да, мажбурий сафарбарлик билан боғлиқ вазият кескинлашиб бормоқда. Украина ижтимоий тармоқларида зўравон ёллов гуруҳларига жон-жаҳди билан қаршилик кўрсатаётган эркаклар видеолари ҳар куни пайдо бўлмоқда. Уларга кўпинча атрофдаги аёллар ёки ўткинчилар ёрдам беради. Шу ҳафта Украинанинг Полтава вилоятидаги Кременчук шаҳрида бир эркак икки ёллов зобитига ўқ узиб, уларни оғир ярадор қилди. Бир кун олдин эса Одессада ғазабланган оломон армия ёллов машинасини ағдариб ташлади.

Ёш эркаклар мамлакатдан қочиши нафақат Украинанинг ҳарбий кучларини заифлаштиряпти, балки унинг Европалик иттифоқчиларига ҳам босим ўтказмоқда. Полша ва Германияда украиналик қочқинларга берилган махсус имтиёзларга қарши норозилик аллақачон кучаймоқда. Сиёсатчилар эса нима учун ўз мамлакатлари кўпчилик Украина фуқаролари жанг қилишни истамаётган урушни молиялаштиришлари кераклиги ҳақида савол кўтармоқдалар.

Литва мудофаа вазири Лауринас Касчиунас Киевнинг «янги аскарларга бўлган шошилинч эҳтиёжини» ҳарбий ёшдаги украиналик эркакларни ўз ватанига қайтариш орқали ҳал қилишни таклиф этди. Германияда CSU партияси раҳбари Маркус Зёдер ҳам ўз мамлакати хавфсизлигини таъминлаш учун ҳарбий хизматга яроқли украиналикларни ватанига қайтариш бутунлай қонуний деб ҳисоблайди.

Германия канцлери Фридрих Мерс иммиграцияни чеклашга ваъда берган бўлса-да, Бавариянинг BR24 телеканали хабар беришича, ҳар ҳафта келаётган ёш украиналик эркаклар сони январ ойидаги 19 нафардан октябр ойига келиб 1400-1800 нафаргача кўпайган.
Путин, шунингдек, Украина фуқароларини оммавий равишда Европага қочишга мажбур этиш орқали яна бир бор инсоний азоб-уқубатларни қуролга айлантиришга уринмоқда. Кремл электр таъминоти ва иситиш тизимларини мунтазам нишонга олиш орқали Украинанинг кўплаб шаҳар ва қишлоқларини яшаш учун яроқсиз ҳолга келтиришга ҳаракат қилмоқда. Икки юқори лавозимли расмий манбанинг айтишича, Германия хавфсизлик хизматлари аллақачон Берлинни совуқ ва қоронғуликдан қочаётган украиналик қочқинларнинг катта оқимига тайёргарлик кўриш ҳақида расман огоҳлантирган.

Умуман олганда, Зеленский ва унинг атрофида қолган халқ урушнинг шу пайтгача бўлган энг оғир қишини бошдан кечирмоқда. Украинанинг шу кунгача бардош бергани ҳарбий мўъжиза ҳисобланади, шунингдек, анча катта ва яхшироқ таъминланган рақибга қарши деярли тўхтаб қолган ҳолда жанг қилиш ҳам катта жасоратдир. Бироқ, жанг майдонидаги йўқотишлар ва янги оммавий қочиш энди Украинанинг энг қимматли бойлиги бўлмиш унинг халқини йўқотиш хавфини туғдирмоқда. Ёш эркакларсиз Украина учун нафақат ғалаба, балки келажак ҳам бўлмайди.