«Котлован» уйлар назорати, камаётган газ ва байрамни ўз ҳисобидан нишонлайдиган давлат идоралари - 22 декабр дайжести

Ўзбекистонда газ ва нефт қазиб олиш камайди, кўмир эса аксинча

Ўзбекистонда энергия ресурсларини қазиб олишда турлича тенденциялар кузатилмоқда: табиий газ ва нефт ҳажми камайган, кўмир ишлаб чиқариш эса аксинча ўсган. Статистика агентлиги ҳисоботига кўра, жорий йилнинг 11 ойида газ қазиб олиш ўтган йилга нисбатан 5,1 фоизга қисқариб, 38,9 млрд кубометрни ташкил этган. Нефть соҳасида ҳам пасайиш давом этиб, ишлаб чиқариш ҳажми 8,6 фоизга камайган ҳолда 601,2 минг тоннагача тушган. Ушбу пасайиш суръатлари сўнгги икки йил давомида барқарор салбий кўрсаткичларни қайд этмоқда.

Аксинча, республикада кўмир қазиб олиш ҳажми изчил равишда ошиб бормоқда. Охирги икки йилда бу кўрсаткич 5,7 миллион тоннадан 7,5 миллион тоннага етказилди. Анъанавий углеводородлар (газ ва нефть) қазиб олиш камайиб бораётган бир шароитда, кўмир ишлаб чиқаришнинг жадаллашиши мамлакат иқтисодиётини муқобил энергия манбалари билан таъминлашга хизмат қилмоқда. Бу кўрсаткичлар энергия хавфсизлигини таъминлашда кўмирнинг роли ортаётганидан далолат беради.

Давлат идораларида Янги йил корпоративларини бюджет ҳисобидан ташкиллаштириш тақиқланади

Ўзбекистон ҳукумати қарори билан давлат идораларида Янги йил корпоратив тадбирларини бюджет ва бюджетдан ташқари маблағлар ҳисобидан ўтказиш тақиқланди. Ушбу чеклов вазирликлар, идоралар, маҳаллий ҳокимликлар ҳамда давлат улуши 50 фоиздан кам бўлмаган корхоналарга тааллуқлидир. Қарордан кўзланган асосий мақсад — давлат маблағларини тежаш ва асоссиз харажатларнинг олдини олишдир. Тақиқ фақат давлат секторига тегишли бўлиб, хусусий компаниялар ўз байрам тадбирларини ташкил этишда эркин қолади.

Шу билан бирга, давлат ташкилотлари ходимлари учун байрамни нишонлаш бўйича муқобил имконият қолдирилган. Ходимлар иш вақтидан ташқари пайтларда, ўз шахсий маблағлари (ойлик маош ёки мукофот пуллари) ҳисобидан байрам тадбирларини мустақил ташкил этишлари мумкин. Бунда бюджет маблағларидан фойдаланиш қатъиян ман этилади. Мазкур чора давлат хизматчилари орасида молиявий интизомни мустаҳкамлашга қаратилган навбатдаги қадам сифатида баҳоланмоқда.

Уй олиш хавфсизлиги: улушли қурилишда янги қоидалар таклиф қилинди

Ўзбекистонда улушли қурилиш (котлован) асосида уй сотиб олувчиларни ҳимоя қилиш мақсадида янги қонун лойиҳаси ишлаб чиқилди ва жамоатчилик муҳокамасига қўйилди. Янги тартиб қурилиш муддатларининг кечикиши, лойиҳаларнинг тўхтаб қолиши ва фуқаролар маблағларининг мақсадсиз сарфланиши каби тизимли муаммоларнинг олдини олишга қаратилган. Лойиҳа доирасида девелоперлар зиммасига қўшимча молиявий ва ҳуқуқий талаблар юкланиб, улушдорларнинг ҳуқуқларини кафолатловчи қатъий механизмлар жорий этилиши кутилмоқда.

Мазкур ҳужжат бозорда фақат профессионал ва молиявий барқарор қурилиш компанияларининг қолишини таъминлашга хизмат қилади. Янги тизим орқали фуқаролар томонидан киритилган маблағларнинг мақсадли ишлатилиши устидан назорат кучайтирилади. Ҳозирда жамоатчилик ушбу лойиҳа бўйича ўз таклиф ва эътирозларини билдириш имкониятига эга бўлиб, бу соҳадаги шаффофликни оширишда муҳим қадам бўлиши таъкидланмоқда.

1 январдан тадбиркор аёллар учун янги молиявий механизмлар жорий этилади

2026 йил 1 январдан бошлаб "HAMROH" дастури доирасида тадбиркор аёлларни қўллаб-қувватлашнинг янги механизмлари жорий этилади. Унга кўра, раҳбари аёл бўлган ёки таъсисчилари таркибида аёллар улуши камида 50 фоизни ташкил этган кичик ва ўрта бизнес субъектларига базавий ҳисоблаш миқдорининг 25 минг бараваригача кредитлар ажратилади. Кредит олишнинг асосий шарти — корхонада камида 10 та янги иш ўрни яратилиши белгиланган бўлиб, фоиз ставкаси Марказий банк асосий ставкасидан 10 фоиз пунктдан юқори бўлмаслиги кафолатланади.

Шунингдек, кредит олиш жараёнини енгиллаштириш мақсадида "Бизнесни кафолатлаш миллий компанияси" томонидан кредит суммасининг 70 фоизигача кафиллик бериш тизими йўлга қўйилади. Бу механизм банк хатарларини камайтириш ва хотин-қизларнинг йирик бизнес лойиҳаларини молиялаштиришни фаоллаштиришга қаратилган. Мазкур ташаббус нафақат аёллар тадбиркорлигини кенгайтириш, балки мамлакатда ишбилармонлик муҳитини яхшилаш ва аёллар бандлигини таъминлашда муҳим молиявий инструмент бўлиши кутилмоқда.