«Kotta bollar»ning moshinasi: «Lacyetti»dan «Gentra»ga aylangan sedan

Nihoyat, u O‘zbekistonda «Gentra» nomi ostida tanilgan va eng keng tarqalgan avtomobillardan biriga aylanadi. Shu bois «Gentra» haqida gapirganda faqat mahalliy emas, balki jahon tajribasiga ham nazar tashlash kerak.

«Lacetti» platformasi: «Gentra»ning global «otasi»

«Gentra»ning texnik asosi — 2002 yilda ishlab chiqilgan «Daewoo Lacetti» modeli. Bu kompakt-sedan «GM Korea» tomonidan ishlab chiqarilgan bo‘lib, keyinchalik jahon bo‘ylab turli nomlar bilan sotilgan: Yevropada «Chevrolet Lacetti», Kanada va Lotin Amerikasida «Chevrolet Optra», Xitoyda «Buick Excelle», Avstraliyada «Holden Viva» kabi.

Daewoo Lacetti hatchback (pre-facelift)

^{J200 Daewoo Lacetti hatchback}

2005 Chevrolet Optra LS Sedan (Canada)

Chevrolet Lacetti hatchback (Germany)

«Lacetti»ning ilk avlodi 2002–2011 yillarda Janubiy Koreyada, 2003–2024 yillarda esa Asakadagi zavodda (GM Uzbekistan) ishlab chiqarilgani qayd etilgan. Ana shu kuzov va platforma asosida keyinchalik «Gentra» paydo bo‘ladi. Platforma GM Delta (haqiqiy GM C-segment shassisi)ga yaqin arxitekturaga ega bo‘lib, o‘sha yillar uchun oddiy, old g‘ildirakdan tortiladigan, benzinli dvigatelli, o‘rta sinfdagi avtomobil sifatida qabul qilingan.

Daewoo Gentra

O‘zbekiston va MDH: «Lacetti»dan «Gentra»gacha bo‘lgan yo‘l

O‘zbekistonda «Lacetti» 2008 yildan boshlab «Chevrolet Lacetti» nomi bilan ishlab chiqarila boshlagan. 2013 yilga kelib esa sherik kompaniya «Uz-Daewoo» Avto shu platforma asosida yangi, yangilangan (facelift) sedan chiqaradi va u «Daewoo «Gentra» nomini oladi. Shu yerda muhim jihat: «Gentra» — mutlaqo yangi avtomobil emas, balki «Lacetti J200» sedani asosida, tashqi va ichki dizayn qisman yangilangan, jihozlari boyitilgan modifikatsiyadir.

2015 yilda brend siyosati o‘zgarib, «Chevrolet Lacetti» MDH bozorlarida, ayniqsa Rossiyaga «Ravon «Gentra» brendi ostida sotila boshlaydi. O‘zbekistonda Rossiyadan qaytgan «Ravon «Gentra»lar tufayli garchi ichki bozorga avtomobil «Chevrolet Lacetti» nomi ostida chiqarilgan bo‘lsa ham, xalq orasida yangilangan «Lacetti»lar uchun «Gentra» nomi mustahkam o‘rnashib qoldi.

Asakadagi zavodda «Lacetti» platformasidagi avtomobil ishlab chiqarishi 2024 yil 26-iyulda to‘xtatilgani qayd etilgan — oxirgi «Chevrolet Lacetti» konveyerdan tushgan.

Ravon Gentra

2013 yil: «Gentra» birinchi marotaba qanchaga baholangan?

Gentra nomi ostidagi birinchi modellar 2013 yilda nafaqat O‘zbekiston, balki Rossiya va Belarus bozorlarida ham namoyon bo‘ldi. Bu narxlar O‘zbekistondagi start bahosini uyg‘un tushunishga yordam beradi.

2013 yil 24-sentabr sanasida rus tilidagi Motorpage nashri «O‘zbekistonda ishlab chiqarilgan yangi Daewoo «Gentra» 399 ming rubldan boshlanadi», deya xabar bergan. Bu o‘sha paytdagi Rossiya bozori uchun eng arzon komplektatsiya bahosi edi. Xabarda ta’kidlanishicha, «Gentra» — GM Uzbekistan zavodida yig‘iladigan yangi Daewoo modeli bo‘lib, 1,5 litrli benzin va mexanik uzatmalar qutisi bilan taklif etilgan.

399 ming rubllik start narx o‘sha paytda taxminan 12 ming AQSH dollari atrofiga to‘g‘ri kelgan (2013 yilda 1 dollar ~30–32 rubl bo‘lganini hisobga olsak), eng to‘liq «Elegant» komplektatsiyasi esa 579 ming rubl atrofida, ya’ni taxminan 18 ming dollarga yaqin narxda taklif etilgan.

Belarus bozorida ham 2013 yil noyabrida Uz-Daewoo «Gentra» sotuvga chiqarilgan va Domkrat nashri ma’lumotiga ko‘ra, yangi sedanning boshlang‘ich narxi 12 450 dollardan boshlangan.  Bu raqamlar shundan dalolat beradiki, «Gentra» jahon miqyosida klassik budjet C-segment sedani sifatida pozitsiyalangan — Focus, Corolla, Cerato kabi raqobatchilardan arzonroq, ammo funksional jihatdan yetarlicha boy.

«Gentra»: sodda, ishonchli va eksport uchun mos konstruksiya

Daewoo «Gentra» 2013–2015 yillar davomida 1,5 litrli benzin dvigatel (4 silindr, taxminan 107 ot kuchiga ega) bilan ishlab chiqarilgan, old g‘ildiraklari tortuvchi, mexanik yoki avtomat uzatmalar qutisiga ega C-klassedan sedandir.

Narx-sifat nisbatida uning asosiy raqobatchilari — Renault Logan, Hyundai Accent, Kia Rio, Chevrolet Aveo kabi modellar bo‘lgan.

Ravon «Gentra» va Rossiyadagi narx siyosati

2016–2019 yillarda Rossiya va Qozog‘iston kabi bozorlarda «Gentra» Ravon «Gentra» yoki Ravon R4 nomi bilan sotilgan. Avto portallarda keltirilgan ma’lumotlarga ko‘ra, bu model Rossiyada 2016 yilda 1,5 litrli benzin dvigatel, 107 ot kuchiga ega dvigatel, mexanik yoki avtomat uzatmalar bilan, asosan 350–400 ming rubldan boshlanuvchi narxlarda taklif etilgan; keyinchalik ikkinchi qo‘l bozorida 450–600 ming rubl oralig‘ida sotilgan.

Komplektatsiyalar turiga qarab, Ravon «Gentra» Comfort, Optimum va boshqa versiyalarida konditsioner, audiosistema, podogrev, elektropaket kabi opsiyalar standart yoki qo‘shimcha sifatida taklif etilgan. Bu segmentda u Renault Logan, Lada Vesta va Hyundai Solaris kabi modellar bilan raqobatlashgan.

«Kotta bollarning moshinasi»: imij, bozor pozitsiyasi va iqtisodiy indikatorlar

Global tarixiga qaraganda, «Gentra» aslida jahon klassikasi bo‘lgan Lacetti/Optra platformasining Markaziy Osiyo uchun moslashtirilgan davomidir. Lekin aynan O‘zbekistonda u alohida obrazga ega bo‘ldi. Avtomobil tashqi ko‘rinishida Nexia bilan solishtirganda ko‘proq «savlatliroq», saloni kengroq va jiddiyroq ko‘rinadi. Shuni inobatga olgan holda, bozorda u ko‘pincha «katta bolalar minadigan» avto sifatida qabul qilindi — ya’ni, «Nexia»dan yuqoriroq bosqich, lekin Cobalt yoki Cruze kabi modellarga nisbatan hanuz «hisob-kitobni o‘ylaydigan», darajada qoladi.

Iqtisodiy jihatdan olganda, «Gentra» yillar davomida o‘rta sinf uchun mos, hali ham kredit orqali xarid qilinishi mumkin bo‘lgan model sifatida qolmoqda. Narxlar indeksining o‘sishiga qaramay, u taksi segmentida, oilaviy avtomobil sifatida va ikkinchi qo‘l bozorida ham o‘z o‘rnini saqlab qoldi.

Shu jihatdan «Gentra» nafaqat “Kotta bollar moshinasi”, balki O‘zbekiston avtomobil bozori tarixidan o‘rin olgan muhim iqtisodiy indikator hamdir.